Denk jij erover na om te starten en je ondernemersambities om te zetten in een eigen zaak? Goed nieuws! Wie wil starten als zelfstandige in hoofdberoep kan rekenen op (nieuwe) premies en ondersteuning. Per gewest heeft de regering enkele maatregelen uitgewerkt om specifieke groepen aan te moedigen om te ondernemen. We lijsten ze hieronder voor jou op. 
- Federale ondersteuning: springplank naar zelfstandige
- Brussel: premie voor zelfstandigen
- Vlaanderen: transitiepremie
- Wallonië: Plan Airbag
Opgelet: in de meeste gevallen mag je steunmaatregelen voor zelfstandigen niet met elkaar combineren. Heb je al een bepaalde premie ontvangen? Check dan zeker eerst of je nog recht kan hebben op een andere premie.
Federale ondersteuning: springplank naar zelfstandige
Naast de specifieke maatregelen per gewest, wordt ook federaal steun voorzien voor startende ondernemers, ongeacht of je zaak nu in Vlaanderen, Wallonië of Brussel gevestigd is.
Hoe werkt het?
Met het voordeel van de ‘springplank naar zelfstandige’ kan je als werkzoekende een zelfstandige activiteit in bijberoep starten terwijl je jouw werkloosheidsuitkering blijft ontvangen. Je kan maximaal twaalf maanden lang genieten van het springplankstatuut.
Voorwaarden
- Je ontvangt een werkloosheids- of inschakelingsuitkering.
- Je doet een aangifte bij de RVA vóór je start als zelfstandige in bijberoep.
Je aangifte gebeurt met de formulieren C1 en C1C, die je bij jouw uitbetalingsinstelling indient. - Je mag niet vrijwillig werkloos zijn om een beroep te kunnen doen op de maatregel.
- Je oefende de activiteit de voorbije zes jaar niet uit als zelfstandige in hoofdberoep.
- Je werft geen personeel aan en werkt niet met onderaannemers.
- Je combineert dit voordeel niet met een loontrekkende of artistieke activiteit.
Na te leven verplichtingen
Zolang je het voordeel ‘springplank naar zelfstandige’ geniet, moet je aan een aantal verplichtingen voldoen. Hou hier zeker rekening mee:
- Je bent ingeschreven als werkzoekende bij de VDAB.
- Je bent beschikbaar voor de arbeidsmarkt: je mag geen passende vacature afwijzen.
- Je verblijft in België.
- Je bent arbeidsgeschikt: werknemers die arbeidsongeschikt zijn, ontvangen geen werkloosheidsuitkering en kunnen ook geen beroep doen op de maatregel. Ben je arbeidsongeschikt door ziekte? Dan dien je binnen de 48 uur een medisch attest in bij je ziekenfonds.
De periode van de springplank loopt af: wat nu?
Na twaalf maanden loopt het springplankstatuut af en heb je twee keuzes: ofwel bouw je je zelfstandige activiteit verder uit in hoofdberoep en verlies je je werkloosheidsuitkering, ofwel stop je je zelfstandige activiteit en kan je weer op een volledige werkloosheidsuitkering terugvallen.
Opgelet: Hoe hoger je inkomsten als zelfstandige in bijberoep, hoe lager je werkloosheidsuitkering zal zijn. Als je inkomsten als zelfstandige zo hoog zijn dat je geen werkloosheidsuitkering meer ontvangt, dan word je omgeschakeld naar zelfstandige in hoofdberoep
Voor meer informatie hierover kan je terecht op de website van de RVA.
Brussel: premie voor zelfstandigen
Ben je als Brusselaar tijdelijk werkzoekende, maar heb je eigenlijk altijd gedroomd van je eigen zaak? Dan kan je starten als zelfstandige in hoofdberoep én een premie ontvangen.
Wanneer kom je in aanmerking?
In de eerste plaats moet je je idee concreet maken. Dat doe je door het in een businessplan te gieten, een strategische analyse te maken en een marktstudie uit te voeren. Vervolgens ga je langs bij een beleidsstructuur, soms beter bekend als een 'economisch loket'. Zij maken een opportuniteitsanalyse en bekijken of je idee haalbaar is. Enkel wanneer het loket je groen licht geeft, heb je recht op de premie. De beleidsstructuur blijft je verder opvolgen eens je de premie ontvangt.
Opgelet! Je hebt geen recht op de premie als je tijdens de laatste twee jaar zelfstandige geweest bent.
Hoeveel bedraagt de premie?
De premie werkt degressief en is verspreid over zes maanden. Dat wil zeggen dat je in de eerste maand het maximumbedrag ontvangt en de volgende maanden telkens een kleinere som ontvangt. In absolute getallen komt dat neer op de volgende bedragen:
| Periode | Premie |
| 1ste maand | € 1.250 |
| 2de maand | € 1.000 |
| 3de maand | € 750 |
| 4de maand | € 500 |
| 5de maand en 6de maand | € 250 |
Bekijk hier alle steunmaatregelen voor Brusselse ondernemers.
Vlaanderen: transitiepremie
Veel mensen gaan ervan uit dat startende zelfstandigen tussen de 20 en de 35 jaar oud zijn. Maar je kan evengoed op latere leeftijd je eigen baas worden. Om ondernemerschap op latere leeftijd te promoten, heeft de regering een ‘transitiepremie’ in het leven geroepen.
Wie kan hiervan gebruikmaken?
Je kan een beroep doen op de transitiepremie als je aan de volgende voorwaarden voldoet:
- Je bent 45 jaar of ouder. Tussen 1 april 2021 en 31 maart 2022 kunnen ook jongere ondernemers deze premie aanvragen. Lees hier verder voor meer informatie.
- Je start als zelfstandige in hoofdberoep: je bent aangesloten bij een sociaal verzekeringsfonds en je hebt een ondernemingsnummer.
- Je blijft zelfstandige in hoofdberoep gedurende de hele periode van de toekenning van de premie.
- Je bent ingeschreven als werkzoekende bij de VDAB;
- Je hebt met succes een prestarterstraject afgerond: dat is een verplicht begeleidingstraject van minstens zes maanden, waarin je leert hoe een ondernemings- en financieel plan worden opgesteld.
- Je start je zelfstandige activiteit binnen de zes maanden na het afronden van je prestarterstraject, dat je onder andere bij Liantis kan volgen.
- Je onderneming is gevestigd in het Vlaamse Gewest;
- Je dient je aanvraag in binnen de drie maanden nadat je gestart bent als zelfstandige.
Opgelet: Start je in een sector die door de coronacrisis onder de verplichte sluiting valt? Dan wordt de aanvraagtermijn tijdelijk aangepast.
Hoeveel ontvang je?
Net zoals de sommen die Brusselse starters ontvangen, zijn die voor Vlaamse zelfstandigen ook degressief. Je ontvangt je premies echter veel langer, namelijk tot 24 maanden.
Hieronder vind je een overzicht:
| Periode | € premie/maand |
| 1ste tot en met 3de maand | € 1.040,40 |
| 4de tot en met 6de maand | € 936,36 |
| 7de tot en met 9de maand | € 832,32 |
| 10de tot en met 12de maand | € 728,28 |
| 13de tot en met 15de maand | € 624,24 |
| 16de tot en met 18de maand | € 520,20 |
| 19de tot en met 21de maand | € 416,16 |
| 22de tot en met 24de maand | € 312,12 |
Stel dat je tijdens de periode waarin je de transitiepremie ontvangt ziek wordt, dan zal je tijdelijk geen recht meer hebben op jouw premie, omdat je dan al een ziekte-uitkering ontvangt van het ziekenfonds. Geen zorgen, je transitiepremie wordt tijdens je ziekte tijdelijk ‘on hold’ gezet. Op die manier kan je na je ziekte van je resterend aantal maanden transitiepremie genieten, tot je de premie in totaal 24 maanden hebt ontvangen.
Je kan de premie enkel online aanvragen, via het online aanvraagformulier op de website van de Vlaamse overheid.
Wallonië: Plan Airbag
Het Waals Gewest heeft ook de ‘Airbag’-regeling opgezet. Deze regeling is gericht op ondernemers die zich als zelfstandige in hoofdberoep willen vestigen en die:
- ofwel al minstens drie jaar aan de slag zijn als zelfstandige in bijberoep;
- ofwel voor de eerste of tweede keer een activiteit in hoofdberoep starten én een specifieke opleiding hebben gevolgd bij het IFAPME of begeleid worden door een SAACE (structure d’accompagnement à l’autocréation d’emploi - begeleidingsstructuur voor zelftewerkstelling).
Hoe zit het premiestelsel in elkaar?
Je mag rekenen op een financiële incentive die kan oplopen tot 12.500 euro, gespreid over een periode van twee jaar:
| 1ste schijf | € 4.200 |
| 2de schijf | € 3.600 |
| 3de schijf | € 2.700 |
| 4de schijf | € 2.000 |
Er zijn ook specifieke regels van toepassing:
- De zelfstandige moet zich domiciliëren in het Waals Gewest of er zijn maatschappelijke zetel hebben;
- Hij mag geen andere beroepsinkomsten, werkloosheidsuitkeringen, inschakelingsuitkeringen, leefloon of vervangingsinkomsten, of financiële maatschappelijke hulp meer ontvangen;
- Het geraamde brutoberoepsinkomen voor het eerste jaar van activiteit in hoofdberoep moet lager zijn dan 45.000 euro;
- Wie al sinds ten minste drie jaar zelfstandige in bijberoep is en zelfstandige in hoofdberoep wordt, moet bovendien een omzetverhoging van 5% kunnen aantonen om de 3de schijf van de vergoeding te ontvangen en van 10% om op de 4de schijf te kunnen rekenen.
Je vindt alle details over deze regeling op de website van de Forem.
