Als professionele syndicus betaal je bijdragen voor je sociale zekerheid. Ben je aangesloten als zelfstandige in hoofdberoep of als meewerkende echtgeno(o)t(e), dan bouw je sociale rechten op. Hieronder sommen we ze even op.
Gezinsbijslag
In de eerste plaats heb je als syndicus recht op gezinsbijslag. Hieronder vallen zowel het startbedrag of kraamgeld als ook de kinderbijslag. Het startbedrag is een eenmalige tegemoetkoming bij de geboorte van je kind, in de vorm van een vast bedrag. Vanaf de zesde maand zwangerschap kan je dit startbedrag aanvragen bij een kinderbijslagfonds naar keuze.
De kinderbijslag of Groeipakket (enkel in Vlaanderen) wordt per maand uitbetaald aan de bijslagtrekkende (meestal vader of moeder) voor schoolgaande kinderen tot 25 jaar. Verder bestaan er aanvullingen voor mindervalide kinderen, weeskinderen en kinderen van invalide of actieve mindervalide zelfstandigen, kinderen van gepensioneerde zelfstandigen of gewezen werklozen en kinderen uit éénoudergezinnen.
Ziekteverzekering
Sociale bijdragen geven syndici ook recht op een ziekteverzekering. Die wordt gesplitst in twee delen:
1. Terugbetaling van medische kosten
Het ziekenfonds betaalt een deel van je medische kosten terug, zoals dokterskosten, bepaalde geneesmiddelen, consultaties bij de kinesist… Maar ook bij een opname in het ziekenhuis is er een bepaalde tussenkomst voorzien.
2. Ziekte-uitkering bij arbeidsongeschiktheid
Wanneer je je beroep om gezondheidsredenen tijdelijk moet onderbreken, heb je recht op een ziekte-uitkering van het ziekenfonds. Deze vergoeding wordt uitbetaald vanaf de eerste dag van je ziekte, op voorwaarde dat je minstens 8 dagen arbeidsongeschikt bent. Voor kortere ziekteperiodes van 1 tot 7 dagen is er geen uitkering voorzien.
Moederschapsuitkering
Vrouwelijke syndici hebben als kersverse mama recht op twaalf weken betaalde moederschapsrust (dertien weken bij een meerling). Wil je genieten van deze uitkering, dan moet je minstens drie weken moederschapsrust opnemen en moet je je zelfstandige activiteit onderbreken. Deze verplichte rust start minstens één week vóór de voorziene bevallingsdatum en eindigt ten vroegste twee weken na de bevalling. Daarnaast kan je binnen een termijn van 36 weken nog maximaal negen weken (tien weken bij geboorte van een meerling) facultatieve moederschapsrust opnemen. Je kan dit voltijds of halftijds opnemen in verschillende vrij te kiezen periodes van zeven dagen.
Moederschapshulp: 105 gratis dienstencheques
Als je recht hebt op de moederschapsuitkering, dan heb je ook recht op 105 gratis dienstencheques. Je kan ze gebruiken voor huishoudelijke hulp: schoonmaken, wassen en strijken, boodschappen doen en maaltijden bereiden. Een cheque komt overeen met een bedrag van 9 euro en is goed voor een uur hulp in huis.
Vaderschaps- en geboorteverlof
Syndici die vader of meeouder worden, hebben recht op betaald vaderschaps- of geboorteverlof van maximum 15 dagen. De dagen zijn flexibel op te nemen: je kiest zelf wanneer je een volledige of een halve dag verlof opneemt. Het moet niet om aaneengesloten dagen gaan, maar het verlof moet uiterlijk binnen vier maanden na de geboorte opgenomen worden.
Is het moeilijk om je zelfstandige activiteit 15 dagen te onderbreken? Dan kan je kiezen voor de formule van 8 dagen verlof in combinatie met een uitkering van 135 euro voor de aankoop van 15 dienstencheques.
Mantelzorg voor de zelfstandige
Als syndicus kan je een volledige of gedeeltelijke maandelijkse uitkering genieten wanneer je jouw zelfstandige activiteit tijdelijk of volledig onderbreekt om als mantelzorger een naaste te verzorgen. Per aanvraag heb je recht op maximum 6 maanden uitkering. Over je hele loopbaan kan je maximum 12 maanden uitkering ontvangen.
Ontvang je minstens drie opeenvolgende maanden een uitkering als mantelzorger, dan hoef je geen sociale bijdragen te betalen, op voorwaarde dat je je zelfstandige activiteit volledig onderbreekt.
Overbruggingsrecht
Heb je als syndicus te maken met onvoorziene omstandigheden waardoor je je zelfstandige activiteit tijdelijk of zelfs definitief moet stopzetten? Dan kan je gebruik maken van het overbruggingsrecht.
Wellicht heb je al gehoord over het crisis-overbruggingsrecht dat in het leven geroepen werd omwille van de coronacrisis. Daarnaast bestaat er een klassiek overbruggingsrecht om andere moeilijke periodes tijdens je zelfstandige loopbaan te overbruggen. Voldoe je aan de voorwaarden, dan kan je tot 12 maanden lang een financiële uitkering ontvangen. Je hoeft intussen geen sociale bijdragen te betalen en je behoudt wel een aantal sociale rechten.
Pensioenen
Er bestaan verschillende soorten pensioenen. Hieronder bespreken we de twee meest voorkomende, namelijk het rustpensioen en het overlevingspensioen.
Het rustpensioen
Een syndicus die vandaag de leeftijd van 65 jaar bereikt, kan zijn wettelijk rustpensioen opnemen. De wettelijke pensioenleeftijd van 65 jaar wordt geleidelijk aan opgetrokken naar 67 jaar in het jaar 2030. Wie echter een voldoende lange loopbaan achter de rug heeft, kan mogelijk al eerder met vervroegd pensioen.
Voor een volledige loopbaan van 45 jaar bedraagt het gewaarborgd minimumpensioen 1.325,92 euro (alleenstaande) of 1.656,88 euro (gezinspensioen). Naar aanleiding van nieuwe pensioenhervorming die de regering De Croo heeft aangekondigd, wordt het gewaarborgd minimumpensioen tegen 2024 geleidelijk aan opgetrokken naar 1.500 euro.
Het overlevingspensioen
Het overlevingspensioen is een vergoeding die aan de overlevende echtgenoot wordt toegekend. De uitkering wordt berekend op basis van de prestaties van de overleden echtgenoot en mag slechts beperkt gecumuleerd worden met andere inkomsten. Het overlevingspensioen wordt ten vroegste toegekend vanaf de leeftijd van 48 jaar. Deze leeftijdsgrens zal geleidelijk worden opgetrokken tot 55 jaar in 2030.
Wie niet voldoet aan deze leeftijdsvoorwaarde, zal aanspraak kunnen maken op een overgangsuitkering gedurende een jaar (of twee jaar wanneer er kinderen ten laste zijn). Deze uitkering is onbeperkt cumuleerbaar met loon of een andere sociale uitkering.
Registratie van je mandaat in één of meerdere VME's?
Ben je reeds syndicus of start je binnenkort? Sinds 1 april 2017 is elke Vereniging van Mede-eigenaars (VME) wettelijk verplicht om het mandaat van haar syndicus te registreren in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Zo weten buitenstaanders wie officieel optreedt namens de VME. Breng dit heel eenvoudig in orde.
Voor verdere vragen kan je altijd terecht bij CIB Vlaanderen, de Confederatie van Immobiliënberoepen Vlaanderen.