Als zelfstandige ben je zelf verantwoordelijk voor het betalen van je sociale bijdragen. Wist je echter dat het sociaal verzekeringsfonds jou in bepaalde gevallen ook kan aanspreken voor de onbetaalde sociale bijdragen van een andere zelfstandige die in jouw eenmanszaak of vennootschap werkzaam is?
Wat is hoofdelijke aansprakelijkheid?
Word je in je eenmanszaak bijgestaan door een zelfstandige helper of een meewerkende echtgeno(o)t(e)? Weet dan dat je hoofdelijk aansprakelijk bent voor het betalen van hun sociale bijdragen. Dat betekent dat als je helper of echtgeno(o)t(e) nalaat om zijn of haar sociale bijdragen te betalen, het sociaal verzekeringsfonds jou kan aanspreken voor de betaling ervan.
Daarnaast is ook een vennootschap hoofdelijk verantwoordelijk voor het betalen van de sociale bijdragen van haar mandatarissen (zaakvoerders en bestuurders) en zelfstandige werkende vennoten. Maar ook als mandataris of werkend vennoot kan jij mee gehouden worden tot het betalen van de jaarlijkse vennootschapsbijdrage.
Zijn er meerdere hoofdelijke aansprakelijken, dan mag het sociaal verzekeringsfonds zich richten tot ieder van hen voor de gehele schuldsom.
Voor welke sociale bijdragen?
Als hoofdelijk aansprakelijke ben je gehouden tot de gehele sociale bijdrage van de ander, inclusief eventuele verhogingen en administratieve kosten. Let op, ook de zelfstandige inkomsten van je helper, mandataris of werkend vennoot, verworven buiten je eenmanszaak of vennootschap, worden in rekening gebracht voor de berekening van hun sociale bijdrage.
De aansprakelijkheid strekt zich enkel uit tot de sociale bijdragen die verschuldigd zijn tijdens de periode waarin de helper actief is in de eenmanszaak of vennootschap. Dat geldt ook voor de vennootschapsbijdrage: de mandataris of werkend vennoot is maar hoofdelijk aansprakelijk voor de vennootschapsbijdrage voor zover hij of zij gedurende dat kalenderjaar actief is in deze vennootschap.
Kan je vrijgesteld worden van de hoofdelijke aansprakelijkheid?
Zelfstandigen met tijdelijke financiële problemen kunnen in bepaalde gevallen een vrijstelling van hun sociale bijdragen aanvragen.
Als je helper of meewerkende echtgeno(o)t(e) een vrijstelling van de sociale bijdragen geniet, dan ben jij ook niet meer gehouden tot de betaling van deze vrijgestelde bijdragen. Hetzelfde geldt voor de vennootschap wiens mandatarissen en werkende vennoten een vrijstelling genieten.
Vraagt of krijgt je helper of echtgeno(o)t(e) geen vrijstelling? Dan kan je zelf een vrijstelling van je hoofdelijke aansprakelijkheid aanvragen. Dat kan bij het sociaal verzekeringsfonds van de helper. Let op, deze mogelijkheid bestaat niet voor een vennootschap.
Heb je als zelfstandige zelf een vrijstelling verkregen, dan ben je gedurende deze vrijgestelde periode ook niet hoofdelijk aansprakelijk voor de onbetaalde bijdragen van je helper.
De hoofdelijke aansprakelijkheid van de onbezoldigde mandataris
Ben je mandataris in een vennootschap en oefen je dit mandaat kosteloos uit? Dan hoef je je in bepaalde gevallen niet aan te sluiten als zelfstandige. Dat is meer specifiek het geval als het mandaat in rechte en in feite onbezoldigd is en je geen activiteiten uitoefent van technische, commerciële of boekhoudkundige aard in de vennootschap. Let wel op, je blijft als mandataris hoofdelijk aansprakelijk voor het betalen van de vennootschapsbijdrage, ongeacht of je bent aangesloten als zelfstandige.
De vennootschap is daarentegen niet hoofdelijk aansprakelijk voor de zaakvoerder of bestuurder die zijn mandaat onbezoldigd uitoefent, ook niet als deze mandataris nog een zelfstandige activiteit zou hebben, waarvoor deze wel als zelfstandige moet aansluiten.
Ondanks dat de sociale bijdrage een persoonlijke schuld is, kan je dus worden aangesproken voor de onbetaalde bijdragen van een ander. Het is dus van belang dat iedereen ze tijdig betaalt.
