Een vennootschap onder firma (VOF) en een commanditaire vennootschap (CommV) zijn relatief populaire vennootschapsvormen. Beide vormen brengen bepaalde wettelijke verplichtingen met zich mee die, ondanks hun grote gevolgen, vaak onderbelicht blijven. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met je aansprakelijkheid als je de vennootschap verlaat?
Onbeperkte en hoofdelijke aansprakelijkheid
De vennoten van een VOF en de gecommanditeerde venno(o)t(en) van een CommV hebben minstens één kenmerk gemeen: ze zijn onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk.
Maar wat als een vennoot de VOF of CommV wenst te verlaten? Betekent dat meteen ook het einde van die onbeperkte en hoofdelijke aansprakelijkheid?
Intuitu personae-karakter
Belangrijk om te weten is dat aandelen overdragen of uittreden in deze vennootschapsvormen niet zomaar mogelijk is.
Zowel de VOF als de CommV worden ook wel personenvennootschappen genoemd. Ze worden gekenmerkt door het intuitu personae-karakter. Dat betekent dat de samenwerking gebaseerd is op de persoon en de persoonlijke kwaliteiten van de medevennoten.
Wil je als vennoot je aandelen overdragen, dan heb je daarvoor de instemming nodig van alle vennoten, tenzij de statuten anders bepalen. Ook uittreden ten laste van het vennootschapsvermogen kan alleen als dat zo in de statuten is vastgelegd.
Wat met de aansprakelijkheid?
Als een vennoot uit een VOF of CommV wil vertrekken, door aandelen over te dragen of door uit te treden, dan rijst de vraag of dat vertrek ook een einde maakt aan de aansprakelijkheid van deze vennoot ten aanzien van de vennootschapsschuldeisers.
Het simpelweg overdragen van aandelen aan een andere of nieuwe vennoot of de uittreding beëindigt niet meteen de hoofdelijke en onbeperkte aansprakelijkheid tegenover derden.
Het sluiten van een overeenkomst om aandelen over te dragen tussen de overnemer en overdrager, en de vennootschap hierover informeren, betekent dus niet dat de overdrager niet meer aansprakelijk is. De schuldeisers van de vennootschap kunnen de overdrager nog altijd aanspreken voor toekomstige verbintenissen.
Vanaf publicatie in het Belgisch Staatsblad
De overdracht van aandelen door de onbeperkt aansprakelijke vennoot wordt pas effectief tegenover schuldeisers vanaf de dag dat deze overdracht/dit vertrek in de bijlagen bij het Belgisch Staatsblad wordt gepubliceerd.
Pas vanaf de dag van publicatie, en dus niet vanaf de dag van de overdracht of uittrede, is de overdragende vennoot niet langer onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk.
Vennootschapsschuldeisers kunnen de onbeperkt en hoofdelijk aansprakelijk vennoot van de VOF of CommV dus niet meer aanspreken voor verbintenissen die zijn ontstaan na de publicatie van de overdracht.
Let op! De overdragende vennoot blijft wel nog aansprakelijk voor alle verbintenissen die vóór deze publicatie zijn ontstaan.
Verbintenissen versus schulden
Belangrijk om te benadrukken is dat het hier alleen om verbintenissen gaat.
De overdragende vennoot blijft wel aansprakelijk voor schulden die zijn ontstaan na de publicatie van overdracht én het gevolg zijn van voordien gesloten overeenkomsten.
Een doordacht vertrek
Wij raden dan ook aan om een goeie contractuele regeling uit te werken. Zo kan de overdragende vennoot vrijwaring vragen van de overnemende vennoot wanneer er schulden ontstaan na diens vertrek, die het gevolg zijn van verbintenissen van voor zijn vertrek.
Vergeet ook zeker niet om het vertrek te publiceren in de bijlagen bij het Belgisch Staatsblad.
