Een opleiding in hef- en tiltechnieken lijkt een evidente keuze wanneer je medewerkers fysiek werk uitvoeren. Rugklachten kan je immers maar beter voorkomen dan genezen. Uit onderzoek blijkt nu dat zo’n opleiding alleen maar doeltreffend is als ze deel uitmaakt van een veel ruimer ergonomiebeleid.
Wat zegt de wet?
Volgens de wet moet een werkgever in eerste instantie passende maatregelen nemen om te voorkomen dat werknemers manueel lasten moeten hanteren. Kan het niet anders, dan moet de werkgever een risicoanalyse uitvoeren. Op basis van die analyse neemt de werkgever dan maatregelen om het risico op fysieke overbelasting te voorkomen of te beperken. Pas in een laatste stap moeten de werknemers een opleiding volgen.
Tilopleidingen volstaan niet om klachten te voorkomen
Onderzoek toont nu aan dat tilopleidingen op zich, waarin je correct leert heffen en tillen, eigenlijk niet zinvol zijn in de preventie van musculoskeletale klachten. Werknemers die een opleiding kregen, hebben evenveel letsels als werknemers die er geen kregen. Er is verder geen verschil tussen werknemers die een beperkte training kregen en zij die een doorgedreven training met biofeedback hebben gevolgd. En ook tussen werknemers die een eenmalige opleiding of verschillende modules volgden, is er geen verschil.
Aanpassen van de werkomstandigheden wel effectief
Wat dan wel doeltreffend is? Het aanpassen van de werkomstandigheden. Denk maar aan het inzetten van tilhulpmiddelen zoals liften voor patiënten en materiaal, het aanpassen van de werkmethode (bijv. tillen vervangen door duwen of trekken), of het verbeteren van de tilsituatie (aanpassen van de gewichten, de tilhoogte en de voorwaartse tilafstand).
Wanneer heeft een tilopleiding wel zin?
Tilopleidingen hebben zeker hun nut, maar alleen als ze werknemers sensibiliseren en motiveren om hulpmiddelen te gebruiken. Dan gaat het bijvoorbeeld over een ‘lean’ organisatie van de werkplek, kritisch nadenken over bepaalde handelingen, enz.
Ruimer ergonomiebeleid
Pas nadat de risico’s én de bijbehorende maatregelen duidelijk zijn, kan er aan een opleiding ergonomie gedacht worden, als kerst op de taart dus van het bredere ergonomiebeleid. De perfecte gelegenheid om medewerkers te leren hoe musculoskeletale klachten ontstaan, wat de risico’s van hun werk zijn en hoe ze (til)hulpmiddelen kunnen gebruiken.
Ergonomie in jouw bedrijf?
Wil je doeltreffend fysieke klachten aanpakken? Plan dan een adviesgesprek ergonomie in: onze preventieadviseur ergonomie overloopt dan samen met jou de risico’s en knelpunten en stelt een plan van aanpak op. Contacteer je klantenadviseur of stuur je aanvraag naar ergonomie@liantis.be en zet een eerste stap naar het verbeteren van de werkomstandigheden.
