De federale overheid onderzocht de verschillen tussen zelfstandigen en werknemers in loondienst. De hamvraag: hoe beleven deze groepen hun job? Eind 2018 publiceerde Statbel, het Belgische statistiekbureau, de resultaten. En die spreken boekdelen: 55% van de zelfstandigen geeft aan zeer tevreden te zijn met hun job, terwijl 39,5% redelijk tevreden is. Bovendien zou 88% van hen niet willen werken als loontrekkende. Maar waarom geeft werken als zelfstandige zoveel voldoening? En waar liggen zelfstandigen alsnog van wakker?
Er zijn heel wat redenen waarom iemand zelfstandig wil worden. Soms zelfs niet volledig doelbewust … Volgens het Statbel-onderzoek belandt 20,9% van de zelfstandigen eerder toevallig in het ondernemerschap: ze besluiten de stap te zetten omdat er zich bijvoorbeeld een mooie kans voordoet.
Maar het merendeel (27,6%) wordt zelfstandig omdat dit statuut het meest gangbaar is bij het uitoefenen van het beroep. Denk bijvoorbeeld aan vrije beroepen zoals huisartsen, boekhouders of advocaten. Ook flexibele uren (14,6%) en het voortzetten van het familiebedrijf (14%) zijn belangrijke redenen om voor het zelfstandige statuut te kiezen.
Al heeft elk voordeel ook zijn nadeel. De twee belangrijkste redenen voor mensen in loondienst om niet zelfstandig te worden zijn bijvoorbeeld:
Ondernemen staat voor veel loontrekkenden dus gelijk aan risico’s nemen. Maar wie denkt dat dit de jobtevredenheid van zelfstandigen onderuithaalt, komt van een koude kermis thuis. Zo is 55% van de zelfstandigen heel tevreden met hun job, terwijl 39,5% redelijk tevreden is. Tel je die twee percentages samen, dan kom je uit op 94,5%. Kortom, ruim 9 op de 10 zelfstandigen is tevreden. Dat zijn mooie cijfers, maar ondernemen is natuurlijk niet altijd rozengeur en maneschijn …
De noodzakelijke administratie is voor veel zelfstandigen (27,6%) een zware dobber. Dat dit een veelvoorkomende verzuchting is, hoeft niet te verbazen: de administratieve taken staan meestal ver van het eigenlijke beroep. Daarom kan het de moeite lonen om een deel van je papierwerk uit te besteden. Zo hou je meer tijd over voor je kerntaken en klanten.
Wel zijn die klanten volgens het Statbel soms ook een bron van zorgen: vooral als ze te laat of helemaal niet betalen (8,2%) of wegblijven (gebrek aan werk: 5,2%). Daarom werk je het best al vanaf het prille begin van je zaak aan een waterdicht businessplan en facturatiebeleid. Volg je als zelfstandige zelf je rekeningen en betalingen nauwgezet op, dan is je leverancier of klant immers sneller geneigd op tijd te betalen.
Verder hebben zelfstandigen soms schrik om weinig te verdienen, bijvoorbeeld in geval van ziekte (6,4%). Daarom kiezen veel ondernemers voor een verzekering gewaarborgd inkomen: zo genieten ook zij bescherming in moeilijke periodes.
Gaan de zaken goed, dan kan je als zelfstandige groeien en overwegen om personeel in dienst te nemen. Al staat niet elke zelfstandige daarvoor te springen: 40,1% werkt liever alleen. Toch ziet een groot deel van de zelfstandigen een voordeel in samenwerken of personeel aanwerven: 33,8% van de bevraagde zelfstandigen slaat de handen in elkaar met andere ondernemers om het werk te verdelen. Meestal gaat het hierbij dus om mensen die in dezelfde sector actief zijn. Het belang van een uitgebreid netwerk van collega-ondernemers valt met andere woorden niet te onderschatten. Zo maak je er werk van.
De overgrote meerderheid van de zelfstandigen heeft geen medewerkers in dienst. De voornaamste reden? Naast het feit dat veel zelfstandigen liever alleen werken, is er vaak onvoldoende werk voor extra medewerkers, of blijkt iemand aanwerven te duur te zijn.
Niettemin geeft 20,7%van de zelfstandigen aan van plan te zijn om personeel in dienst te nemen of werk uit te besteden. Denk jij er ook aan om je eerste medewerker aan te werven? Ontdek op welke voordelen je recht hebt als werkgever bij het aannemen van je eerste werknemer.
Voor wie droomt van een zelfstandige carrière is een goede voorbereiding het halve werk. Zo staat of valt het succes van je loopbaan als zelfstandige met het opstellen van een grondig businessplan. Daarmee krijg je onder andere zicht op de financiële risico’s en de voorwaarden om je plannen te doen slagen. En je beschikt meteen ook over een extra overtuigingsmiddel om potentiële investeerders over de streep te trekken.
Behoor jij binnenkort ook tot de 88,8% zelfstandigen die niet (meer) als loontrekkende willen werken?