Wat is een burn-out? Het is een veelgestelde vraag waar geen eenduidig antwoord op bestaat. Iedereen ervaart een burn-out immers op een andere manier. Toch zijn er een aantal signalen waaraan je kan herkennen dat je medewerker afstevent op een burn-out. Deze signalen van een burn-out herkennen is de sleutel om een burn-out preventief aan te pakken. 
Wat is een burn-out?
Over burn-out is er al heel wat gezegd en geschreven. Maar wat betekent het nu echt als iemand met een burn-out wordt geconfronteerd? Zeker is dat het een invloed heeft op zowel de medewerker die dit overkomt en op de werkgever die deze persoon op een correcte manier moet begeleiden en ondersteunen.
Je kan een burn-out het best omschrijven aan de hand van de verschillende oorzaken en symptomen.
Wat zijn de oorzaken van een burn-out?
We kunnen de oorzaken van een burn-out onderverdelen in twee categorieën: persoonlijke en werkgerelateerde factoren. Het is vaak een combinatie van deze twee factoren die het ontstaan van een burn-out in de hand werken.
Persoonlijke factoren
Een burn-out kan iedereen overkomen. Toch zijn er een aantal persoonlijkheidskenmerken en karaktereigenschappen die mee bepalen of iemand al dan niet meer vatbaar is voor een burn-out. Denk hierbij aan mensen die van nature perfectionistisch ingesteld zijn en graag de puntjes op de i hebben of mensen die snel hun eigen behoeftes naar achteren schuiven en de behoeftes van anderen vooropzetten.
Werkgerelateerde factoren
Daarnaast zijn ook de arbeidsvoorwaarden een belangrijke factor die meespelen bij het ontstaan van een burn-out. Vijf verschillende elementen spelen hier een rol: de arbeidsvoorwaarden, de arbeidsomstandigheden, interpersoonlijke relaties op de werkvloer, de arbeidsinhoud en ten slotte de arbeidsorganisatie.
De praktijk toont dat stress vaak wordt veroorzaakt door interpersoonlijke conflicten op de werkvloer, wanneer bijvoorbeeld een relatie met een collega of de leidinggevende niet goed zit. Ook als iemand op het werk geen autonomie heeft en het gevoel heeft dat beslissingen niet zelf genomen mogen worden, kan dit voor stress zorgen.
Naast stress op het werk spelen spanningen of grote veranderingen thuis vaak ook een rol bij het ontstaan van burn-outklachten.
Wat zijn de drie belangrijkste symptomen van een burn-out?
Hoe voelt het wanneer iemand burn-outklachten heeft? Er zijn drie duidelijke symptomen die voorkomen bij mensen van wie de batterij stilaan leegloopt:
- Fysieke en mentale uitputting: je zit er compleet onderdoor.
- Depersonalisatie: je neemt afstand van mensen met wie je moet samenwerken, collega’s en klanten bijvoorbeeld. Je straalt ook een zekere negativiteit uit en hebt weinig zin om met anderen in gesprek te gaan.
- Zelftwijfel: je twijfelt aan jezelf. Je stelt jezelf de vraag of je nog voldoende competent bent om je job uit te oefenen.
Concrete tips voor werkgevers om een burn-out te herkennen
Als werkgever zijn er een aantal concrete zaken die je kan ondernemen om een burn-out op tijd te herkennen bij je medewerkers:
- Actief luisteren: Als je zelf signalen herkent bij iemand (afstand nemen, negatief ingesteld zijn, geen oplossingen meer zien...), neem dan zelf initiatief en ga met je medewerker in gesprek.
Houd daarnaast regelmatig (minstens maandelijks) een één-op-één gesprek met je medewerkers. Vraag actief naar hoe het met die persoon gaat. Pols naar wat wel en niet goed loopt op de werkvloer. Wees actief betrokken en neem de tijd om te luisteren naar die persoon.
- Actieve betrokkenheid: Zie je dat deze gesprekken geen soelaas meer bieden en dat je medewerker er volledig dreigt onderdoor te gaan? Bekijk dan samen met deze persoon de volgende mogelijke stappen en vraag wat deze persoon nodig heeft.
Misschien heeft deze persoon effectief rust en afstand van de werkvloer nodig om te recupereren. Bespreek in dat geval ook wat je als werkgever kan doen bij de (eventuele) terugkeer naar het werk.
