Bescherm je medewerkers tegen de zon

De zomer staat voor de deur, en voor veel mensen staat dit gelijk aan genieten van de zon. Tijdens deze warme dagen zijn er ook heel wat medewerkers die heel de dag in de zon werken. Te lang en vooral onbeschermd in de zon vertoeven, kan echter ernstige gevolgen hebben. Heb je medewerkers die regelmatig buiten aan de slag zijn? Zorg dan dat zij beschermd zijn tegen de zon. Hoe je dit doet, lees je in dit blogartikel.  

Huidkanker meest voorkomende kanker wereldwijd

Stichting tegen Kanker deelde onlangs de resultaten van de Belgische uv-monitor 2023 in een persbericht. De resultaten tonen duidelijk dat de kennis over de gevaren van zonnestralen afnemen en dat het aantal mensen die huidkanker krijgt, blijft stijgen.  

Ongeveer 1 op 3 van alle kankers die vandaag ontdekt worden, is een type (melanome of niet-melanome) huidkanker. Wereldwijd én in België is huidkanker daarmee de meest voorkomende kanker.  

Maar er is ook goed nieuws: een groot deel van de huidkankers, kan je voorkomen als je je goed beschermt tegen uv-stralen. 

Negatieve gevolgen van langdurige blootstelling  

Zonnebrand of een zonnesteek zijn alom gekende, onaangename gevolgen van een dagje zonnebaden. Andere gevolgen kunnen zijn: zonneallergie, huidveroudering, verbranding van de ogen en in het ergste geval, huidkanker.  

Er werden onlangs door het Federaal Agentschap voor beroepsrisico’s (Fedris) nog 2 huidziekten toegevoegd aan de lijst van erkende beroepsziekten: actinische keratosen en plaveiselcelcarcinoom.  

Actinische keratosen ontstaan door langdurige blootstelling aan ultraviolette straling (voornamelijk van de zon). Ze verschijnen op de huid als ruwe plekjes die vaak pijnlijk aanvoelen. De grootte van deze plekjes kan variëren van enkele millimeters tot enkele centimeters waarbij ze vaak gelijktijdig verschijnen.  

Meerdere actinische keratosen kunnen evolueren tot een vorm van huidkanker: plaveiselcelcarcinoom. Een plaveiselcelcarcinoom manifesteert zich als een bleekroze, ruwe bult met mogelijk een witte kern. 

Te lang (onbeschermd) in de zon zitten, is dus zeker niet zonder risico’s en hier geldt zeker het gekende spreekwoord: voorkomen is beter dan genezen. 

Buitenwerkers lopen meer gevaar  

Stichting tegen Kanker vestigt in het persbericht expliciet de aandacht op de gevaren van de zon voor buitenwerkers. Medewerkers die buiten aan de slag zijn, worden meer blootgesteld aan uv-stralen.  

Ze verbranden vaker en ernstiger en zijn minder sterk overtuigd van het belang om zich te beschermen tegen de zon. Hierdoor lopen ze meer risico om huidkanker op te lopen. Het is dus erg belangrijk om als werkgever en interne preventieadviseur extra preventiemaatregelen te nemen voor deze doelgroep.   

Hoe kan je medewerkers beschermen tegen de zon?  

Door een aantal maatregelen te nemen, zorg je dat medewerkers op een veilige manier aan de slag kunnen, ook als ze regelmatig buiten werken:  

• Zorg dat medewerkers nooit te lang worden blootgesteld aan de zon. Houd er rekening mee dat tussen 11.00 en 15.00 uur de straling van de zon het meest intens is. Als het kan, vermijd dan dat ze tijdens die periode in de volle zon aan het werk moeten.  

• Is het niet mogelijk om de zon te vermijden? Zorg dan dat je medewerkers aangepaste kledij dragen. T-shirts zijn beter dan mouwloze kledij. Donkergekleurde kledij biedt bovendien een betere bescherming dan kledij in lichte kleuren. Een hoofddeksel is een must. Ook een zonnebril met uv-bescherming en een lange zomerbroek zijn een prima idee. 

• Stel zonnecrème met een hoge beschermingsfactor ter beschikking. Dit voorkomt dat de huid zwaar verbrandt. Medewerkers smeren zich best een half uur in vóórdat ze in de zon gaan en herhalen dit idealiter om de twee uur. 

• Nemen je medewerkers medicijnen? Dan moeten ze extra alert zijn. Sommige medicijnen zorgen dat je extra gevoelig bent voor zonlicht. Zorg dat je medewerkers altijd goed de bijsluiter van hun medicatie lezen. 

• Raad het gebruik van deodorant, cosmetica en parfum af. Deze producten veroorzaken soms een onaangename reactie op de zon of blijvende huidverkleuring. 

Opgelet: Er bestaan heel wat misverstanden over bescherming tegen de zon. In tegenstelling tot wat vaak wordt gezegd, kan je ook in de schaduw zonnebrand oplopen door weerkaatsende uv-stralen. Daarnaast kan je ook op lichtbewolkte dagen en in het water verbranden. Een deel van de zonnestralen dringt namelijk doorheen de wolken of het water. In het laatste geval voel je ook niet dat je aan het verbranden bent, omdat het water voortdurend de huid afkoelt. Het is dus belangrijk dat je hier extra oppast. 

Risicofactoren voor huidkanker 

Iedereen kan op elke leeftijd huidkanker ontwikkelen, maar sommige mensen lopen meer risico dan andere. Je hebt een groter risico als je:  

• een lichte huid hebt of makkelijk verbrandt in de zon. 

• als kind verbrand bent door de zon of als volwassene vaak verbrand bent. 

• veel tijd in de zon spendeert (voor je werk of in je vrije tijd). 

• gebruikmaakt van de zonnebank. 

• ouder bent dan vijftig jaar. 

• meer dan 50 pigmentvlekkken hebt over je volledige lichaam. 

• een orgaantransplantatie onderging. 

• in je familie mensen hebt die huidkanker hebben (gehad). 

Wees waakzaam voor verdachte vlekjes  

Om huidkanker vroegtijdig op te sporen, is het belangrijk om je huid regelmatig na te kijken en verdachte vlekjes snel te laten behandelen. Zo kan je de ontwikkeling van een gevaarlijke huidkanker voorkomen. Je kan de ABCDE-regel toepassen om te bepalen of een vlekje verdacht is: 

• A: is het vlekje asymmetrisch? 

• B: heeft het vlekje onregelmatige of vage boorden? 

• C: is de kleur (colour) van het vlekje veranderd of heeft het vlekje verschillende kleuren? 

• D: is het vlekje groter dan 6 millimeter in diameter? 

• E: onderging het vlekje een evolutie? Merk je een veranderde afmeting, vorm of gedrag na verloop van tijd? 

Werknemers die regelmatig buiten werken, zijn onderworpen aan het gezondheidstoezicht. Tijdens het periodiek medisch onderzoek zal een arbeidsarts van Liantis eventuele verdachte vlekjes bekijken. Je medewerkers kunnen hiervoor ook zelf altijd proactief langsgaan bij hun huidarts of een dermatoloog.  

Communiceer dus duidelijk met je medewerkers hoe ze zichzelf kunnen controleren en wat ze moeten doen als ze een verdacht vlekje opmerken bij zichzelf.