Ben je verplicht om sociale verkiezingen te organiseren? Het antwoord op die vraag hangt af van de grootte van je medewerkersbestand op het einde van de zogeheten ‘referteperiode’. Vooral de drempels van 50 en 100 medewerkers maken veel verschil. Bevindt jouw organisatie zich in de buurt van deze drempels, lees dan zeker verder: ontdek wat de referteperiode precies inhoudt en hoe je berekent of je al dan niet sociale verkiezingen dient te organiseren.
50 of 100 werknemers: cruciale drempels
In dit inleidende artikel over de sociale verkiezingen kon je al meer ontdekken over de drempels voor het organiseren van sociale verkiezingen. Kort samengevat:
- Bij minder dan 50 werknemers zijn geen sociale verkiezingen nodig.
- Stel je gewoonlijk gemiddeld 50 werknemers of meer tewerk, dan ben je verplicht verkiezingen te organiseren voor een comité voor preventie en bescherming op het werk.
- Gaat je gewoonlijk gemiddelde personeelsbestand boven de 100, dan zijn er bovendien verkiezingen nodig voor een ondernemingsraad.
Beide organen worden bemand door personeelsafgevaardigden die om de 4 jaar worden verkozen tijdens de sociale verkiezingen.
De referteperiode toegelicht
Zoals de naam al doet vermoeden, dient de referteperiode als referentie om te ‘meten’ hoe groot jouw onderneming is. Of je organisatie de drempels van 50 of 100 werknemers overschrijdt, wordt bepaald aan de hand van de gewoonlijk gemiddelde tewerkstelling over een referteperiode van 1 jaar.
Deze referteperiode loopt van 1 oktober 2022 tot 30 september 2023.
Hoe bereken je de gewoonlijk gemiddelde tewerkstelling in jouw organisatie?
De gewoonlijk gemiddelde tewerkstelling wordt berekend volgens een specifieke formule. Daarbij wordt gekeken naar het aantal kalenderdagen van het personeel dat bij jou in dienst is tijdens de referteperiode. In dienst zijn, betekent zoveel als ‘ingeschreven in het Dimona-systeem’.
Tellen mee in de berekening:
- alle werknemers (ook eventuele leidinggevenden) met een arbeidsovereenkomst;
- alle leerlingen en personen die een individuele beroepsopleiding (IBO) volgen – het speelt geen rol of deze werknemers ook effectief prestaties leveren;
- maar ook langdurig afwezige werknemers, werknemers die voltijds tijdskrediet nemen …
Belangrijke kanttekeningen:
- alleen uitzendkrachten tewerkgesteld tijdens het tweede kwartaal van 2023 worden meegeteld (onder voorbehoud van publicatie in het Belgisch Staatsblad);
- deeltijdse werknemers en uitzendkrachten die minder dan 75% werken in vergelijking met een voltijdse werknemer, tellen slechts voor de helft mee.
Tellen niet mee in de berekening:
- uitzendkrachten die vaste werknemers (met een arbeidscontract) vervangen;
- werknemers die in dienst zijn met een vervangingsovereenkomst.
Neem de proef op de som
Als werkgever draag je de verantwoordelijkheid voor de organisatie van de sociale verkiezingen. Je gemiddelde medewerkersbestand kan je zelf berekenen, of je besteedt het rekenwerk uit aan bijvoorbeeld je sociaal secretariaat. De berekening zelf hoef je niet per se mee te delen tijdens de verkiezingsprocedure, maar het is wel een essentiële stap om te bepalen of je die procedure effectief moet opstarten.
Zeker bij twijfel over de drempels van 50 of 100 medewerkers is het aangewezen om de berekening uit te (laten) voeren aan de hand van je payrollpakket. Zo weet je zeker of je een comité voor preventie en bescherming op het werk en/of een ondernemingsraad moet installeren.
Goed om te weten: in september – enkele maanden voor de opstart van de verkiezingsprocedure – contacteert de FOD WASO alle ondernemingen die in het verleden al sociale verkiezingen organiseerden. Idem dito voor bedrijven die er mogelijk voor in aanmerking komen. FOD WASO vergelijkt hiervoor zijn eigen databank met die van de RSZ. Overigens kan ook de vakbond jou als werkgever aanspreken omtrent de opstart van de sociale verkiezingen.
Hulp nodig?
Denk jij een van bovenstaande drempels te overschrijden? Laat je zeker bijstaan door je sociaal secretariaat.
Om te zorgen dat de sociale verkiezingen bij jouw organisatie vlot verloopt, biedt Liantis formules op maat aan.
