Door de krappe arbeidsmarkt en hoge loonkosten, is een flexibel en duurzaam mobiliteitsbeleid cruciaal. “De coronacrisis en energiecrisis hebben ervoor gezorgd dat zowel werknemers als werkgevers meer nadenken over duurzame mobiliteitsmiddelen. Het is een doorslaggevende factor op de arbeidsmarkt”, zegt Stéphanie Parrein, juridisch adviseur bij Liantis.
Is duurzame mobiliteit al langer een hot topic?
Stéphanie Parrein: “De vraag naar alternatieve vormen van mobiliteit komt er vooral door de corona- en energiecrisis. De transitie naar meer telewerk heeft ervoor gezorgd dat medewerkers hun bedrijfswagen wat meer aan de kant zetten. De stijgende prijzen van fosiele brandstoffen en de energiekosten hebben zowel werknemers als werkgevers doen nadenken over energiezuinige en duurzame mobiliteitsmiddelen.
Daarnaast zet de regering sterk in op de overstap naar milieuvriendelijke alternatieven voor een bedrijfswagen. Dus er komt ook fiscale druk bij kijken.”
Wat betekent een ‘flexibel en duurzaam mobiliteitsplan’ concreet?
Stéphanie Parrein: “Er is een toenemende aandacht voor het klimaat. Met duurzame mobiliteit wordt bedoeld dat een medewerker de bedrijfswagen inruilt tegen een duurzamer alternatief, bijvoorbeeld een elektrische fiets of step. Daarnaast vinden medewerkers het steeds belangrijker dat ze zelf kunnen kiezen om zich op een ecologische manier te verplaatsen. Ze willen een mobiliteitspakket op maat. Dat is die flexibiliteit.”
Waarom moeten werkgevers inzetten op zo’n mobiliteitsplan?
Stéphanie Parrein: “De stijgende loonkost zet werkgevers aan om in te zetten op loonoptimalisatie. Hierbij moet er meer flexibiliteit zijn voor medewerkers, maar spelen ook fiscale en sociale voordelen een rol. Een win-win voor beide partijen, want bij medewerkers winnen duurzaamheid en flexibiliteit aan belang. Het wordt zelfs cruciaal in je hr-beleid. Wanneer je als werkgever je mobiliteitsbeleid niet aanpast aan de noden van vandaag, verlies je medewerkers.”
Wat zijn de grootste uitdagingen voor werkgevers, waardoor ze soms nog achterophinken op vlak van een duurzaam mobiliteitsbeleid?
Stéphanie Parrein: “Dat gebeurt zeker niet uit slechte wil, maar komt vaak omdat de regelgeving hierover vrij complex en zelfs onvolledig is. Hierdoor zien werkgevers het bos door de bomen niet meer. Via de Liantis-toolkit willen we dit verduidelijken, zodat ze meteen een duurzaam mobiliteitsbeleid kunnen invoeren.
Ik moet wel meegeven dat er vaak ook budgettaire redenen parten spelen. Denk maar aan de elektrificatie van het wagenpark, bijvoorbeeld. Hier zijn grotere budgetten voor nodig, omdat je dan eventueel ook laadpalen voorziet, enzovoort. Het budget dat nodig is voor een elektrische wagen is vaak groter dan voor een wagen met fossiele brandstoffen.”
Welke vormen van mobiliteit kunnen werkgevers in hun beleid implementeren?
Stéphanie Parrein: “Dat kan gaan over een bedrijfsfiets, bedrijfswagen of andere alternatieve vervoersmiddelen, bijvoorbeeld verplaatsing via het openbaar vervoer, een step, te voet… Een werkgever kan er zelf voor kiezen om het mobiliteitsbudget in te voeren. Met dat budget kunnen medewerkers kiezen hoe ze zich naar het werk verplaatsen.”
Kan je wat meer vertellen over het mobiliteitsbudget? Want dit speelt toch een grote rol in de omschakeling naar duurzame en flexibele mobiliteit?
Stéphanie Parrein: “Werknemers kunnen hun bedrijfswagen of hun recht op een bedrijfswagen inruilen voor een mobiliteitsbudget. Dat budget kunnen ze besteden in drie pijlers:
- Pijler 1: een milieuvriendelijke wagen
- Pijler 2: milieuvriendelijke alternatieve vervoersmiddelen zoals elektrische fiets, abonnement openbaar vervoer, zelfs wandelen, … en/of huisvestingskosten
- Pijler 3: uitbetaling in cash op het einde van het jaar.
Het voordeel voor de werknemer situeert zich op verschillende vlakken. De werknemer kiest zelf hoe het budget verdeeld wordt binnen de drie pijlers. Daarnaast is het voor de werknemer ook zeer voordelig om keuzes te maken binnen de tweede pijler op fiscaal vlak en op het gebied van de sociale zekerheid. De keuzes die de werknemer maakt binnen het luik milieuvriendelijke vervoersmiddelen of huisvestingskosten zijn namelijk volledig vrijgesteld van sociale zekerheidsbijdragen en belastingen.”
En waar zitten de voordelen voor de werkgevers?
Stéphanie Parrein: “De werkgever kan op die manier een verloningsbeleid op maat van de werknemer ontwikkelen. Met het mobiliteitsbudget krijgt de werknemer de autonomie om binnen het vooropgestelde kader van de werkgever keuzes te maken die het meest geschikt zijn binnen de eigen privé- en werksituatie. De flexibiliteit en loonoptimalisatie die je biedt als werkgever, is een enorme troef op de arbeidsmarkt. We kunnen stellen dat het mobiliteitsbudget zowel voor de werkgever, de werknemer als voor het milieu bijzonder interessant is.”
Geldt het mobiliteitsbudget voor alle werkgevers en/of werknemers?
Stéphanie Parrein: “De werkgever kan het mobiliteitsbudget maar invoeren wanneer er gedurende een ononderbroken periode van minstens 36 maanden, onmiddellijk voorafgaand aan de invoering van het mobiliteitsbudget, één of meerdere bedrijfswagens ter beschikking zijn gesteld aan één of meerdere werknemers.
Deze minimumtermijn geldt niet voor een startende werkgever die minder dan 36 maanden actief is, op voorwaarde dat hij op het ogenblik van het invoeren van het mobiliteitsbudget één of meerdere bedrijfswagens ter beschikking stelt van één of meerdere werknemers.
De werknemer kan onmiddellijk instappen in het systeem als hij over een bedrijfswagen beschikt of volgens zijn functie recht heeft op een bedrijfswagen. Er zijn geen wachttermijnen meer voorzien voor de werknemer. De medewerker moet ook wel tot een werknemerscategorie behoren die volgens het beleid van de werkgever kan instappen in het systeem van het mobiliteitsbudget.”
Er valt heel wat te vertellen, maar we onthouden vooral hoe cruciaal het de dag van vandaag is om een duurzaam en flexibel mobiliteitsbeleid te hebben. Wat doet Liantis om werkgevers hier wegwijs in te maken?
Stéphanie Parrein: “We geven enerzijds een opleiding waarin we werkgevers wegwijs maken in de verschillende mobiliteitsoplossingen die ze kunnen implementeren. Anderzijds bieden we ook een toolkit met concrete handvaten om duurzame mobiliteit in je hr-beleid te implementeren. In de toolkit zitten alle nodige modeldocumenten en voorschriften waarmee werkgevers aan de slag kunnen. En met ons advies op maat willen we de werkgever volledig ontzorgen.”
