Dat een gedragen welzijnscampagne opzetten de moeite waard is, toont het Az Damiaan met verve aan. Zo bouwde het Oostendse ziekenhuis het globale gezondheidsbeleid ‘Your Health Matters’ uit, om de fysieke fitheid én de mentale veerkracht van het voltallige personeel te verbeteren. Hoe dat in zijn werk ging, vertelt Evy Lekens, ‘stafmedewerker hr’ en klinisch psychologe.
Een welzijnsbeleid is geen knip- en plakwerk
De voordelen van een gezondheidsbeleid zijn voor veel organisaties gelijklopend, maar de implementatie ervan is voor ieder bedrijf anders. Evy:
“Er is geen ‘one-size-fits-all’ als het op gezondheid en welzijn aankomt. Belangrijk is om te luisteren naar je medewerkers en in te spelen op hun behoeftes. Want zelfs tussen collega’s onderling kunnen de verschillen groot zijn.”
Gezondheidsbehoeftes op de werkvloer
Om de drie jaar voert Az Damiaan een medewerkersonderzoek uit om na te gaan wat het personeel belangrijk vindt en welke zaken nog ontbreken. Uit het onderzoek van 2016 bleek onder andere dat slechts 40% van medewerkers vond dat er binnen Az Damiaan voldoende aandacht was voor gezondheid en welzijn van de medewerkers. Een duidelijk signaal dat het tijd was voor een vernieuwd gezondheidsbeleid. “Na het analyseren van de resultaten stapten we naar alle individuele teams om hun input te vragen”, vertelt Evy. “Uit die gesprekken kwamen heel wat nuttige ideeën voort die we bespraken met het management. Zo ging de bal aan het rollen.”
Meten is weten
Het echte startschot van het vernieuwde gezondheidsbeleid was een online bevraging. Het doel: een beeld schetsen van de gezondheidstoestand van alle medewerkers en artsen, om vervolgens op basis van die resultaten een passend gezondheidsaanbod uit te werken. Een greep uit de onderzoeksresultaten:
- Tijdsgebrek en wisselende shiften zijn de voornaamste reden om niet te sporten.
- 49% heeft interesse om te sporten tijdens de middagpauze.
- 45% wil meer sporten, 39% wil graag gewicht verliezen en 25% beter wil slapen.
Aansluitend konden de personeelsleden ook een fysieke test uitvoeren om hun lichamelijke gezondheid te testen. Naast algemene bezorgdheden kreeg het Az Damiaan zo inzicht in het persoonlijke fitheidsniveau.
Een jaar later bleek uit een hertest dat bij 47,3% van de hertesters een stijging van hun vitaliteit merkten met 4,3% gemiddeld. Een positief resultaat dus. Zeker als je dit op grote schaal toepast binnen je eigen bedrijf.
Op basis van deze en andere data kon het ziekenhuis gepersonaliseerde tips en adviezen formuleren en een passend gezondheidsbeleid uitstippelen.
Dankzij die concrete input kon Az Damiaan rekening houden met de unieke behoeften van zijn werknemers. In 2018 werd het nieuwe jaar meteen ingezet met gezonde voornemens voor de hele organisatie. Evy: “Uit het onderzoek bleek bijvoorbeeld dat 82% van de werknemers te weinig water drinkt. Daar speelden we op in door drinkflessen uit te delen als nieuwjaarsgeschenk. Op de flessen stond advies over hoeveel water je idealiter drinkt doorheen de dag enzovoort.”
Gezondheidsbeleid met 3 thema’s
Elk welzijnsbeleid omvat een aantal speerpuntthema’s. Bij Az Damiaan waren dit:
- fysieke veerkracht voor een betere fitheid;
- mentale veerkracht om personeel te wapenen tegen stress en burn-out;
- morele veerkracht aan de hand van een emotioneel vangnet.
Bovenop deze thema’s zet het ziekenhuis ook algemeen in op gezonde voeding, in nauwe samenwerking met de dieetafdeling.
Fysieke veerkracht: fit at work
Omdat het grootste deel van het personeel graag een actievere levensstijl wou, zette Az Damiaan een specifiek traject op voor ‘bewegen op het werk’: zowel na én tijdens de werkuren kan het personeel een reeks workshops volgen, waarin elk kwartaal een ander thema aan bod komt.
“In de ‘start-to-move’-workshop geven we nuttige tips om op een laagdrempelige manier meer te bewegen”, zegt Evy. “En tijdens de ‘work-it-out’ beweegsessies kunnen collega’s na het werk in groep sporten. We stelden verder 10 medewerkers aan als gezondheidsambassadeurs. Zij helpen andere medewerkers over de streep te trekken. De ambassadeurs werden ook extra begeleid door coaches om niet alleen hun eigen doelen te behalen, maar ook om andere medewerkers te inspireren.”
Ter illustratie, in 2018 kozen veel Az Damiaan-medewerkers ervoor om mee te lopen in de ‘Ostend Night Run’. “De collega’s kwamen na de werkuren samen om zich optimaal voor te bereiden”, vertelt Evy. “We merkten veel enthousiasme over de fysieke activiteiten. De deelname aan de ‘Ostend Night Run’ was een groot succes. Er namen maar liefst 100 medewerkers deel aan de wedstrijd.”
Verder besloot Az Damiaan om op subtiele wijze medewerkers aan te zetten tot meer beweging (nudging) door onder andere voetstappen op de grond te plakken die naar de trap leiden, in plaats van naar de lift. Maar ook door posters aan te brengen met een activerende boodschap. Onderzoek van de UGent toont het effect daarvan aan: de trap wordt nu maar liefst 10% meer gebruikt.
Gezonde voeding op het werk
Omdat de fysieke conditie van medewerkers ook baat heeft bij gezonde voeding, kreeg dit aspect een centrale plaats in het welzijnsbeleid. Az Damiaan focust daarbij op volgende pijlers in samenwerking met de dieetafdeling:
- Het personeel informeren over gezonde keuzes via een workshop en blogberichten
- De gezonde keuzes zo toegankelijk mogelijk maken door middel van praktische wijzigingen in de cafetaria. Zo werd een saladbar voorzien, krijgen medewerkers water en soep gratis aangeboden, en worden frietjes en puree afgewisseld met gekookte patatjes.
Om medewerkers nog meer te ‘nudgen’ naar een gezonde keuze, kreeg de voeding in de cafetaria bovendien een score. Evy legt uit: “Alle desserts kregen bijvoorbeeld een ‘Nutri-score’. Dat is een score van A tot E om aan te duiden hoe gezond of ongezond een dessert is.”
Gezondheid is ook ontspannen
Uit onderzoek kwam ook naar boven dat niet alleen fysieke inspanning, maar ook ontspanning belangrijk was voor het personeel van het Az Damiaan. Zo gaf 57% van de werknemers aan dat ze niet altijd goed slapen. Ook dit aspect werd in het gezondheidsbeleid opgenomen.
Evy: “In 2018 organiseerden we alvast een workshop rond slaap en recuperatie. Zo kregen onze medewerkers niet alleen nuttige tips om beter te slapen, maar ook heel wat extra informatie over het belang van voeding voor je slaapritme, een goede slaaphygiëne enzovoort. Medewerkers die nachtshiften draaien, konden zelfs rekenen op individuele begeleiding.”
Stapsgewijs
Een gezondheidsbeleid is nooit helemaal af. Zo moet je continu opvolgen wat de wisselende behoeftes van je medewerkers zijn. Op basis daarvan maak je keuzes om die behoeften stap voor stap aan te pakken. Bijvoorbeeld: eerst inzetten op betere hydratatie, nadien op meer beweging en vervolgens ook op kwaliteitsvoller slapen of een betere mentale en morele veerkracht.
Wil je zelf een gezondheidsbeleid op maat van jouw bedrijf of organisatie uitrollen? Laat je net zoals Az Damiaan begeleiden door onze experts!
