Je wil je werknemers graag extra belonen voor hun inzet? Daarvoor bestaat gelukkig een groot aanbod aan extralegale voordelen om een aantrekkelijk loonpakket te voorzien. Een loonbonus en een winstpremie zijn twee goede opties om je werknemers een voordeel te bieden zonder dat je loonkosten de pan uit swingen. Hieronder wegen we ze tegenover elkaar af.
Wat is het verschil?
De loonbonus is een beloning voor je medewerker(s) die afhangt van collectieve resultaten. Dat kunnen resultaten zijn van je onderneming, een groep van ondernemingen of van een duidelijk omschreven groep medewerkers. Je bepaalt dus jaarlijks een aantal realistische, duidelijk omschreven doelstellingen die je met je team wil behalen. Wordt het doel behaald? Dan ontvangt iedereen een bedrag. Zo moedig je je werknemers aan om hun beste beentje voor te zetten.
Met de winstpremie kan je een deel van je winst als bonus toekennen aan je werknemers. Je werknemers profiteren er dus van mee dat de onderneming winst maakt. Doet je onderneming het goed, dan doen zij het goed! Belangrijk: alleen vennootschappen kunnen een winstpremie toepassen, eenmanszaken niet.
Tip: Kan je niet kiezen? Dan kan je deze premies ook perfect combineren.
Welke optie is financieel het meest voordelig?
De loonbonus is maatwerk: je bepaalt zelf hoeveel je wil geven voor welke doelstelling. Dankzij de flexibiliteit, pas je dat bedrag ook heel gemakkelijk aan. Gaat het een jaar minder goed in het bedrijf? Dan ken je dat jaar bijvoorbeeld geen bonus toe. Draaien de zaken op volle toeren? Dan kan je bijvoorbeeld extra gaan belonen. Wel geldt een plafondbedrag: voor 2021 is dat 3.447 euro.
In tegenstelling tot de loonbonus is het bedrag dat je met een winstpremie kan toekennen eigenlijk onbeperkt. Er is geen maximumbedrag vooropgesteld. Wel zijn er twee andere voorwaarden om rekening mee te houden:
- Het totale bedrag dat je betaalt aan de winstpremie mag niet hoger zijn dan 30% van de totale brutoloonmassa.
- Maak je geen winst, dan kan je de premie niet toekennen.
Het grote voordeel van de loonbonus: je hebt net iets meer controle over het bedrag dat je toekent. Ook belangrijk om te weten: de loonbonus is een aftrekbare beroepskost, terwijl je de winstpremie moet inboeken als een verworpen uitgave. Dit zorgt voor een vergelijkbare bruto-nettoverhouding.
Wie wil je precies belonen?
De winstpremie moet je altijd aan alle werknemers toekennen. Het is dus niet toegelaten om de winstpremie bijvoorbeeld alleen aan commerciële functies toe te kennen. Je kan het bedrag wel laten variëren naargelang de functie. De laagste premie moet dan minimum 10% bedragen van de hoogste premie. Bijvoorbeeld: krijgen leidinggevenden een premie van 5.000 euro, dan moeten arbeiders minstens 500 euro ontvangen.
Bij de loonbonus kan je de toekenning wél beperken tot een bepaalde groep. Die groep moet wel minstens uit twee personen bestaan, want het blijft een collectieve premie. De afbakening van die groep moet gebeuren op basis van objectieve, niet-discriminerende criteria. Je kan dus perfect de werknemers van een bepaalde afdeling een premie toekennen, of alleen een specifieke groep werknemers die zich bijvoorbeeld toeleggen op een strategisch project. Verder kan je een bepaalde functie onderscheiden of een extra premie voorzien voor de leidinggevenden.
Motivatie om omzetdoelen vlotter bereiken
Als blijkt dat je onderneming winst heeft gemaakt, kan je als werkgever beslissen om (een deel van) de winst terug te laten vloeien naar de werknemers via een winstpremie. Je bent op dat moment nog altijd vrij om de modaliteiten te bepalen: het bedrag en de criteria die je daaraan koppelt.
De uitbetaling van de loonbonus is dan weer gekoppeld aan doelstellingen die je vooraf vaststelt. Je werknemers weten dus op voorhand welke doelen ze moeten behalen om hun bonus te krijgen. Deze moeten duidelijk, meetbaar en verifieerbaar zijn. Door duidelijke doelen vast te leggen, motiveer je je werknemers om extra hun best te doen om ze te behalen. De loonbonus invoeren heeft dan ook rechtstreekse voordelen voor de financiële groei van je bedrijf. Omdat deze premie collectieve inspanningen, innovatie en coöperatie stimuleert, zorgt de loonbonus er ook voor dat omzetdoelen alsmaar vlotter worden bereikt.
Hoe voer je deze beloningen door?
De winstpremie is het eenvoudigst om toe te kennen. Geef je elke werknemer hetzelfde bedrag of hetzelfde percentage van het loon (identieke winstpremie), dan kan de invoering eenvoudigweg via een beslissing door de gewone of buitengewone algemene vergadering. Wil je toch meer variëren (gedifferentieerde winstpremie), dan moet je een toetredingsakte of cao (als er een vakbondsafvaardiging is) sluiten. Dat vergt wat weer tijd en inspanning.
Voor de loonbonus gelden zwaardere administratieve verplichtingen. Zo moet je werken met een toetredingsakte (inclusief een toetredingsplan) of een cao (indien er binnen je bedrijf een vakbondsafvaardiging is). Met een ervaren partner verloopt die administratie gelukkig vlekkeloos. Lees verder hoe je praktisch een loonbonus invoert.
Waarvoor kies je nu het best?
De keuze tussen een winstpremie of een loonbonus geeft heel wat stof tot nadenken. Waar de loonbonus net dat beetje interessanter is qua bruto-nettoverhouding, heeft de winstpremie als troef dat de procedure eenvoudiger is. Het bedrag dat je kan geven via de winstpremie is dan weer niet gebonden aan het plafondbedrag van 3.447 euro, dat geldt voor de loonbonus (in 2021).
Nood aan inspiratie? Bekijk enkele voorbeelden van hoe bedrijven de loonbonus inzetten om hun omzet te verhogen. Of lees het verhaal van familiebedrijf Lasertopo en waarom zij een loonbonus belangrijk vinden om hun personeel te motiveren.
“Ik zou de loonbonus aanraden aan alle ondernemers die hun werknemers correct en fiscaalvriendelijk willen belonen”, vertelt Tom van Lasertopo.
Wil je een oplossing op maat van je onderneming? Dan is de loonbonus de geknipte keuze. Je kiest volledig zelf welke doelstellingen je wil behalen, binnen welk termijn je ze samen met je team wil bereiken en welk bedrag je toekent. Bovendien is het fiscaal aantrekkelijk voor jou én je werkgever: twee vliegen in een klap!
