Sedert 2012 kan een VOF of CommV snel worden ontbonden en vereffend, in de zogenaamde 'ontbinding en vereffening in één akte' of 'ééndagsprocedure'. Op één enkele algemene vergadering wordt er beslist om de vennootschap te ontbinden en onmiddellijk te vereffenen, waarna de vennootschap definitief ophoudt te bestaan. Op die manier wordt een omslachtige vereffeningsprocedure vermeden. Niet vreemd dus dat de vereenvoudigde procedure in de praktijk veel succes kent.
Volgens het oude wetboek vennootschappen staat de ééndagsprocedure evenwel enkel open indien de VOF of CommV voldoet aan de volgende voorwaarden:
- er is geen vereffenaar aangeduid door de vennoten;
- alle schulden ten aanzien van derden zijn terugbetaald of de nodige gelden om die te voldoen, werden geconsigneerd;
- alle vennoten gaan akkoord met de ontbinding en vereffening;
- het resterende actief moet aan de vennoten worden toebedeeld.
In het nieuwe wetboek vennootschappen en verenigingen (WVV) wordt de ééndagsprocedure nu enerzijds versoepeld en anderzijds verzwaard.
Versoepeling?
De ontbinding en vereffening in één akte zal voortaan toch mogelijk zijn zelfs indien er nog schulden zijn die niet werden terugbetaald of geconsigneerd. Voorwaarde is wel dat de onbetaalde schuldeisers, zowel onbetaalde derden als onbetaalde vennoten, schriftelijk instemmen dat hun schuldvordering niet moet worden aangezuiverd.
Verzwaring?
Een VOF of CommV die wenst te ontbinden en te vereffenen in één akte zal voortaan moeten beschikken over drie bijkomende stukken:
- Bestuursverslag: de zaakvoerders moeten het voorstel tot ontbinding toelichten in een verslag. Deze toelichting zal onder meer de motivering en de gevolgen van de ontbinding moeten weergeven.
-
Staat van activa en passiva: bij het bestuursverslag wordt een staat van activa en passiva gevoegd niet ouder dan 3 maanden vóór de datum van het ontbindingsbesluit. Op basis daarvan zal kunnen beoordeeld worden of er nog openstaande schulden zijn of niet. Vroeger was dit stuk niet verplicht, maar omdat de wetgever het niet evident vond om de aan- of afwezigheid van schulden zonder dergelijk document te beoordelen, maakte hij het voortaan verplicht.
-
Controleverslag: De commissaris of, als er geen commissaris is, een door het bestuursorgaan aangewezen bedrijfsrevisor of een externe accountant controleert de staat van activa en passiva en brengt daarover verslag uit.
Dit verslag vermeldt onder meer of de staat een getrouw beeld geeft van de toestand van de vennootschap. Bovendien moet het controleverslag de eventuele schriftelijke instemming van de onbetaalde schuldeiser(s) bevestigen.
Vanaf wanneer zijn de nieuwe regels van toepassing?
Dat hangt af van de vraag of de vennootschap vóór of vanaf 1 mei 2019 werd opgericht.
Werd de vennootschap vanaf 1 mei 2019 opgericht (= nieuwe vennootschap)? Dan zijn de gewijzigde regels onmiddellijk van toepassing.
Werd de vennootschap vóór 1 mei 2019 opgericht (= bestaande vennootschap)? Dan zijn de nieuwe ontbindings- en vereffeningsregels van toepassing vanaf 1 januari 2020 en dit zelfs indien de vennootschap haar statuten nog niet aan de nieuwe wetgeving heeft aangepast. De ontbindings- en vereffeningsregels zijn immers van dwingend recht. Heeft de bestaande vennootschap haar statuten reeds vóór 1 januari 2020 aan de nieuwe wetgeving aangepast (opt-in), dan moet zij bij een ontbinding en vereffening onmiddellijk de nieuwe regels toepassen.
Conclusie
De vier oude voorwaarden om de ééndagsprocedure te kunnen toepassen blijven overeind, maar worden aangevuld.
Enerzijds wordt het toepassingsgebied verbreed: het bestaan van schulden verhindert immers niet meer dat deze procedure wordt toegepast. Anderzijds is er een verhoogde verslagplicht die onder meer de rechten van de onbetaalde schuldeisers bewaakt.
Vergeet tot slot niet dat de nieuwe regels reeds vanaf 1 januari 2020 van toepassing zijn op bestaande vennootschappen, zelfs indien de statuten nog niet werden aangepast aan het nieuwe WVV.