Dieter D’haeyere is Java-developer en data scientist. Hij werd freelancer om zich volledig te kunnen verdiepen in zijn interesses. “Voor mij draait vrijheid niet zozeer om verlof, wel om mijn carrière zelf vorm te geven. Als werknemer had ik dat ook al.”
Dat Dieter D’haeyere ooit zelfstandige zou worden, stond in de sterren geschreven. Zo had hij al een naam voor zijn onderneming lang voordat hij effectief zelfstandige werd. “Het is het Griekse woord ‘Holos’ geworden, wat ‘geheel’ betekent, in de zin dat het geheel meer is dan de som der delen.
Toch bleek de eerste stap naar een loopbaan als zelfstandige van korte duur: “Na mijn studies heb ik met een aantal studiegenoten een bedrijf opgericht, maar dat was jammer genoeg geen lang leven beschoren. Daarna ben ik als werknemer aan de slag gegaan ”, vertelt Dieter.
Maar werken in loondienst liep niet altijd van een leien dakje.
Dieter: “Ik liep tegen heel wat zaken aan die voor frustratie zorgden. Zo had ik het gevoel dat sommige mensen niet de juiste kansen kregen, ook al hadden ze het juiste potentieel. Ik zag mensen op verkeerde plaatsen zitten door interne politiek, terwijl andere collega’s het meer verdienden. Daar had ik het moeilijk mee.”
Op zoek naar een betere match op werkvlak, besloot hij zich open te stellen voor zowel jobs in loondienst als voor freelanceopdrachten. “Uiteindelijk heb ik een freelanceopdracht voor drie maanden verkozen boven twee jobs als werknemer. Mijn tarief was niet zo denderend, maar ik was wel vertrokken”, herinnert Dieter zich.
Eens gestart als freelancer, had Dieter geen moeite om opdrachten te vinden omdat hij naar eigen zeggen in een goeie sector zit. “Ik kan makkelijk van thuis werken en er is veel vraag naar developers.”
Toch werd hij tijdens zijn allereerste freelanceopdracht al geconfronteerd met de keerzijde van de medaille: “Na zes weken had het management besloten om alle freelancers te vervangen. Plots besef je dat je contract na die drie maanden niet zal worden verlengd. Dat was even schrikken, maar ik had eigenlijk meteen nieuwe opdrachten.” Vaak komen ze via recruiters die contact opnemen met hem.
Dieter prijst zich gelukkig, want ‘echt moeilijk’ heeft hij het nog niet gehad. “Natuurlijk zijn er wel projecten geweest die niet goed liepen en dan wordt er sneller met de vinger gewezen naar de externe werkkrachten. Maar ook dat moet je in perspectief plaatsen. In een bedrijf waar ik ooit werkte als werknemer, vroegen ze me enkele jaren later terug als freelancer. Het kan dus dat je op het foute moment daar bent, aan het foute project werkt of de foute job doet, maar dat betekent niet dat je slecht bezig bent. Over het algemeen heb ik vooral positieve ervaringen gehad,” vertelt Dieter.
Nadelen ondervindt hij zelf niet, al maakt hij wel duidelijk dat je sociale bescherming als werknemer niet te onderschatten is. “Als werknemer ben je meestal wel goed beschermd tegen ziekte of je spaart al via je werkgever voor je pensioen. Als freelancer kan dat ook, maar je moet er wel zelf aan denken, het uitzoeken en regelen.”
Hoewel heel wat freelancers in spe terugdeinzen voor de extra administratie, is dat voor Dieter geen punt: “Als je een bekwame boekhouder hebt, loopt dat allemaal vlot. Als je, zoals ik, werkt met contracten van telkens zes maanden die uiteindelijk jaren doorlopen, is het papierwerk bovendien beperkt. Het kan eens gebeuren dat je een factuur bent vergeten inscannen of zo. Maar dat is geen ramp hè.”
Dat brengt ons bij je inkomen als freelancer. Het is moeilijk om zicht te krijgen op de (dag)tarieven van freelancers. Dat beaamt Dieter: “Ik heb weinig zicht op de marktprijzen, maar ik bespreek dat soms wel met een collega. Er zijn altijd mensen die meer vragen, maar als prijzig bent, ben je ook de eerste die eruit vliegt. Prijs is voor mij ook absoluut niet het belangrijkste. Een goed team, de uitdaging … Voor mij is groeien het doel.”
Daarom zet Dieter zijn vrijheid als freelancer bewust in om zijn carrière zelf vorm te geven: “Tijdens mijn eerste jaren als freelancer heb ik in het buitenland een congres gevolgd over supply chain management. Dat had geen directe link met mijn job en ik moest aan niemand verantwoording afleggen. Bovendien kan je de vluchten inbrengen als beroepskost. Je bepaalt zelf wat de moeite is, maar draait ook voor de kosten op als dat blijkt een slecht congres te zijn. Dat kan je niet maken als werknemer. Als je een opleiding wil volgen die 2000 euro kost, dan heeft je collega daar eigenlijk ook recht op.”
Als we vragen naar tips voor startende freelancers is Dieters resoluut: “Gewoon doen. Af en toe zal een project tegenvallen, maar dat hoort erbij en dat is altijd maar voor een beperkte periode en uiteindelijk leer je daaruit.”
Voor Dieter is freelancen de ideale manier van werken: “De vrijheid die ik heb als freelancer, zorgt ervoor dat ik op dit moment geen nood heb om als werknemer ergens te werken.”
“Een opdrachtgever vroeg me ooit wat me zou overtuigen om als werknemer bij hen te werken. ‘Niets’, antwoordde ik.” - Dieter D’haeyere
“Ik kan gaan voor wat ik interessant vind, heb de vrijheid om me bij te scholen en zie waartoe het kan leiden. Enkel als mijn persoonlijk situatie drastisch zou veranderen, zou ik een overstap overwegen. Maar ik hoop dat ik altijd zelfstandig kan blijven.”