Welzijn op het werk

Waarom was de tol voor woonzorgcentra zo zwaar tijdens coronacrisis?

Geschreven door Jasmien Van Hulle | 23 oktober 2023

De coronacrisis had een enorm zware impact op ons leven en onze maatschappij. En dat op verschillende vlakken. Zo werden de woonzorgcentra tijdens de eerste golf in 2020 zwaar getroffen en waren er veel sterfgevallen. Liantis voerde samen met Sciensano en de Universiteit Gent een analyse uit bij Vlaamse en Brusselse wzc’s om na te gaan welke factoren de verspreiding van het COVID 19-virus in de hand werkten.


Risicofactoren

Uit vorig onderzoek kwam naar voor dat er grote verschillen bleken te zijn in de mate waarin de verschillende woonzorgcentra getroffen werden door het virus.

Onderzoekers van Liantis, Sciensano en de Universiteit Gent wilden in een nieuwe studie nagaan wat er voor zorgde dat het ene woonzorgcentrum zoveel zwaarder getroffen werd dan het andere. Ze onderzochten daarom de relatie tussen enerzijds een aantal risicofactoren die te maken hebben met het woonzorgcentrum zelf én de omgeving ervan, en anderzijds de aanwezigheid van antistoffen tegen coronavirus in het bloed van zowel bewoners als medewerkers.


Het onderzoek

In 20 Vlaamse en Brusselse woonzorgcentra werd in de periode tussen 19 oktober en 13 november 2020 (en dus bij de start van de tweede golf) bij telkens 60 personen (werknemers en bewoners) via een vingerprik bloed geprikt. Op dit bloed werden dan antistoffen tegen het coronavirus bepaald. Daarnaast werd er via een vragenlijst informatie verzameld over tal van mogelijke risicofactoren.

De onderzoekers toonden aan dat woonzorgcentra met een hoger aantal bewoners met dementie duidelijk meer getroffen waren. Verder hebben het tekort aan persoonlijke beschermingsmiddelen (zoals maskers en gezichtsbescherming) en de beperkte testcapaciteit een rol gespeeld in de verspreiding van het virus. Zo zagen we dat ongeveer 35% van de deelnemende woonzorgcentra aangaf over onvoldoende FFP2 maskers te beschikken, terwijl 20% rapporteerde om onvoldoende PCR testen te hebben wanneer ze die nodig hadden. Daarnaast suggereren de resultaten dat ook ventilatie, het reinigen van de ruimte én de mate waarin het personeel zich voldoende opgeleid voelde op het vlak van infectiepreventie van belang was. Tot slot leken die woonzorgcentra die in een meer stedelijke omgeving liggen (eveneens) meer geraakt door het virus.


Nuttige inzichten

“De resultaten tonen dat bij medewerkers en bewoners van woonzorgcentra waar er minder geventileerd werd meer corona rondgegaan is. Door de bloedresultaten en het vragenlijstonderzoek te linken vonden we dat voldoende PCR-testcapaciteit, beschikbaarheid van bepaalde persoonlijke beschermingsmiddelen, goede opleiding en dagelijkse reiniging belangrijke actiepunten zijn voor het beleid. Met resultaten als deze kunnen we duidelijke lessen trekken om de verspreiding van gelijkaardige ademhalingsinfecties in woonzorgcentra in de toekomst beter de baas te kunnen”, besluit Tom Geens, hoofd Research & Analytics bij Liantis.

Ontdek hier het wetenschappelijk artikel