Ik ben zelfstandige

Wat zijn jouw sociale rechten als zwangere zelfstandige?

Geschreven door Andy Hens | 11 augustus 2019

Het aantal vrouwelijke aantal vrouwelijke zelfstandigen stijgt jaarlijks (denk maar aan vrije beroepen). Dat betekent dat er ook steeds meer aandacht bestaat voor de sociale rechten voor zwangere zelfstandigen, zoals gratis dienstencheques, moederschapsrust, enzovoort. Hieronder zie waar je recht op hebt als je een kindje verwacht. Wist je trouwens dat zelfstandige vaders ook recht hebben op vaderschapsverlof?

Hoeveel bedraagt de geboortepremie?

Het kraamgeld of de geboortepremie is een éénmalige tegemoetkoming bij de geboorte van je kind, die je kan aanvragen bij een kinderbijslagfonds. Je ontvangt de premie ten vroegste twee maanden voor vermoedelijke datum van de geboorte.

 

Moederschapsrust en -uitkering

Ben je als aanstaande moeder actief als zelfstandige dan kan je gedurende een periode van maximum 12 weken (13 weken bij een meerling) genieten van een welverdiende moederschapsrust. Daarbij ontvang je een uitkering moederschapsrust.

De moederschapsrust bestaat uit een periode van voorbevallingsrust en een periode van nabevallingsrust, steeds op te splitsen in een verplichte bevallingsrust en een facultatieve bevallingsrust:

  • De 3 weken verplichte bevallingsrust moet je opnemen gedurende de 7 dagen voorafgaand aan de vermoedelijke geboortedatum en tijdens de 2 weken volgend op de bevalling.
  • De facultatieve voorbevallingsrust kan je opnemen tijdens de 2 weken voorafgaand aan de verplichte voorbevallingsrust. De facultatieve nabevallingsrust kan je opnemen in verschillende vrij te kiezen periodes van 7 dagen, maar uiterlijk binnen 36 weken na de verplichte nabevallingsrust.

Je kan er ook voor kiezen om de facultatieve periode van moederschapsrust halftijds op te nemen. Dit wil zeggen dat je halftijds kan blijven werken en tegelijkertijd een halve uitkering kan ontvangen! Je hebt dan recht op dubbel zoveel weken facultatieve rust: maximum 18 weken halftijds (of 20 bij de geboorte van een meerling).

Op voorwaarde dat je minstens de verplichte bevallingsrust opneemt, kan je een moederschapsuitkering aanvragen. Je doet dit door een aanvraag in te dienen bij je ziekenfonds. Bij deze aanvraag vermeld je het aantal weken dat je wenst op te nemen, samen met de periodes wanneer je de moederschapsrust wenst op te nemen.

Wie recht heeft op de moederschapsuitkering als zelfstandige, geniet het kwartaal na de bevalling van een vrijstelling van sociale bijdragen. Het vrijgestelde kwartaal levert je wel sociale rechten op.

 

Dienstencheques

Als je als zelfstandige recht hebt op de moederschapsuitkering, heb je eveneens recht op 105 gratis dienstencheques.

Met een cheque kan één uur huishoudelijke hulp, aangeboden door een erkende onderneming, betaald worden. Het kan gaan om schoonmaken, wassen, strijken, naaiwerk, bereiden van maaltijden, boodschappen doen, hulp bij verplaatsingen, enzovoort. Iedere cheque komt overeen met een bedrag van 9 euro.

Je sociaal verzekeringsfonds vraagt de dienstencheques voor jou aan. Vanaf de ontvangst kan je ze gebruiken. Je  hoeft niet te wachten tot de periode van moederschapsrust verstreken is.