Stress, vermoeidheid en zelfs slapeloosheid. Voor veel accountants en belastingadviseurs is het jammer genoeg vaste prik. Uit een bevraging van Liantis bij 434 accountants blijkt dat 43,6% aangeeft dat ze zo goed als altijd stress ervaren. Ook bij het ITAA is het daarom een belangrijk aandachtspunt. “De werkdruk die de leden ervaren is gigantisch”, bevestigt topman Bart Van Coile.
’s Ochtends begint de dag van Bart Van Coile steevast als het buiten nog donker is. “Rond 5.30 uur spring ik uit bed. En dat mag je best letterlijk nemen hoor (lacht)! Het besef dat elke dag een nieuwe dag is vol kansen, doet mij deugd.” Toch beseft de voorzitter dat hij zich niet mag vergalopperen. “Er ligt veel werk op de plank, dus ik ben de laatste om te zeggen dat die work-life balance bij mij goed zit. Toch besef ik dat het belangrijk is. Ik probeer genoeg tijd te maken voor mijn familie. Want die tijd komt nooit meer terug. En daarnaast veel wandelen in de bergen, dat is écht mijn passie.”
Dat Van Coile – vennoot in zijn eigen accountantskantoor en voorzitter van het ITAA – worstelt met een goed evenwicht tussen zijn werk en privé hoeft niet te verbazen. Liantis bevroeg recent 434 accountants en daarin stelt 43,6% dat ze zo goed als altijd stress ervaren. 25,2% zegt dat ze zo goed als altijd het gevoel hebben dat het allemaal wat teveel is. “De werkdruk die de leden ervaren is gigantisch. Er bestaat veel onrust en bezorgdheid over de economie en dat weegt. Je mag niet onderschatten hoeveel ondernemers in crisistijden bij hun accountant aankloppen voor advies.”
De overheid helpt bovendien niet, zo stelt Van Coile. “Er zit veel administratieve last bij de overheid. En die verleggen ze gewoon naar onze accountants en belastingadviseurs. Daar kan ik weinig begrip voor opbrengen. Ik begrijp wél dat we een maatschappelijke rol te vervullen hebben. Ondernemers verwittigen als ze slechte cijfers presenteren bijvoorbeeld. En dat we tegen het witwassen zaken moeten ondernemen, begrijp ik ook. Maar we moeten die grenzen niet blijven verleggen. Denk maar aan het UBO-register: een enorm administratief werk, om wat te bereiken? Dat zijn rare kronkels die de last bij accountants serieus verhogen en druk zetten op het mentaal welzijn. Nog een frustratie is dat de overheid tools maakt om dingen te automatiseren maar daarbij niet aan de gebruikers – onze leden – denkt. Kort gesteld: ik mis soms wat appreciatie voor ons beroep. In andere landen zoals Frankrijk is dat respect veel groter en komt zelfs de (oud) president naar hun jaarlijkse samenkomsten.”
Maar volgens Van Coile draagt niet alleen de overheid een verantwoordelijkheid. “Het begint natuurlijk al binnen het kantoor. Iedereen moet de druk proberen te beheersen en mensen mogelijkheden tot flexibel werk aanbieden, zoals thuiswerk. Daarnaast kunnen accountants en belastingadviseurs die felle pieken in de werkdruk afvlakken door digitalisering te omarmen. Ook als instituut hebben we een verantwoordelijkheid. Zo moeten we de nodige tools aanreiken zoals de oplossing die we maakten rond digitale facturatie. Hier kijken onze buurlanden trouwens met grote ogen naar. Ten slotte is het onze taak om de overheid te blijven prikkelen en stimuleren om aandacht op het welzijn van accountants en belastingadviseurs te vestigen.”
Die aandacht leeft ook binnen het ITAA. Zo werd onlangs een HR-verantwoordelijk bij het instituut aangesteld om zich ook over de mentale veerkracht te buigen. “Deze persoon heeft de taak om te luisteren en aan te voelen wat er precies leeft en dit over te brengen naar de directie zodat we hier kort op de bal kunnen spelen. Daarnaast hebben we het fonds ‘SOS ITAA’. Hierop kunnen accountants een beroep doen in noodgevallen, bij pakweg mentale problemen, maar ook bij andere, acute problemen zoals de overstromingen van juli 2021.”
Ten slotte de olifant in de kamer: de scherpe deadlines rond onder andere de aangifte van de personenbelasting. Stress en onzekerheid troef. Dit jaar nog werden de deadlines uiteindelijk na heel wat lobbywerk verschoven. “Dat is een complex verhaal. Maar er is beterschap op komst. We voerden maandenlang onderhandelingen met minister Van Peteghem. We hebben respectvol geluisterd naar elkaar en alles op tafel gegooid, want de zorgen zijn groot in de sector en de waardering te beperkt. En uiteindelijk is er een aanvaardbaar compromis uit de bus gekomen: een oplossing waar elke partij zich in kon vinden. Zo gaan we vanaf volgend jaar naar vaste, haalbare data. Dit zal hopelijk rust in de sector brengen. Accountants weten op voorhand waaraf en waaraan. Het is gedaan met onzekerheid. We hopen dat dit ervoor zal zorgen dat het werk in de sector effectief werkbaar blijft”, besluit Van Coile.
Meer lezen?
Ontdek hier de andere artikels uit de interviewreeks met Bart Van Coile: