Er bestaan verschillende modellen om als zelfstandige geld te verdienen. Afhankelijk van de sector komt het ene al wat vaker voor dan het andere. Om de ideale keuze voor jouw zelfstandige activiteit te maken, loont het om even een stap terug te nemen. Want een abonnementsformule voor een schoenwinkel werkt waarschijnlijk niet. In dit artikel helpen we je op weg.
Een verdienmodel beschrijft hoe een onderneming geld verdient. Het gaat dus niet puur over omzet of winst, maar vooral over de structuur achter je inkomsten. Die is enorm afhankelijk van andere factoren zoals je klanten, markt, leveranciers, partners, …
Geef je verdienmodel een centrale plaats in je businessplan. Aangezien het de motor van je inkomsten is, is je verdienmodel bovendien de draaischijf van je financieel plan.
Verdienmodellen vind je in heel wat soorten en er duiken ook steeds nieuwe strategieën op. Vóór je aan het kiezen slaat, denk je grondig na over je doelgroep, markt, partners en leveranciers. De hamvraag: hoe stem je jouw inkomstenstroom het best af op al die factoren? Waarschijnlijk had je al vanaf het prille begin van je zelfstandige activiteit een verdienmodel voor ogen. Toch kan het geen kwaad om ook andere modellen te overwegen. Wie weet lukt het op een andere manier ook? Of misschien zelfs beter?
Onderstaande vragen kunnen je helpen bij het kiezen van een verdienmodel:
Bovenstaande vragen beantwoord? Ga dan na welk verdienmodel uit deze lijst het best aansluit bij jouw antwoorden:
Dit is het klassieke verkoopmodel: je maakt producten of koopt goederen en verkoopt ze met winst (door) aan je klanten. Dit verdienmodel is ideaal voor zelfstandigen in de retailsector. Al is het ook toepasbaar op moderne marktplaatsen zoals een webshop.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeeld: schoenenwinkel Torfs heeft zowel een webshop als winkels over heel België.
Een abonnement is een goede formule om je klanten toegang te verlenen tot een product of dienst dat ze op regelmatige basis gebruiken. Experimenteer gerust met verschillende formules, bijvoorbeeld maand- en jaarabonnementen of andere termijnen.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeeld: abonnementformules zijn schering en inslag voor tijdschriften, kranten en de telecomsector. Al kan je een abonnement tegenwoordig ook aanbieden voor tal van andere producten en diensten– zoals fitness, autodelen, fietsenverhuur, bloemen, maaltijden, …
Je vraagt een vergoeding op basis van het aantal uren dat je aan de opdracht spendeert. Eerst maak je een inschatting van de tijd die je nodig hebt voor de opdracht. Vervolgens stel je een offerte op die je klant aanvaardt of afwijst na een eventuele onderhandelingsronde. Vooral dienstverleners passen dit model vaak toe. Denk aan loodgieters, klusjesdiensten, aannemers, agentschappen, consultants, vrije beroepers enzovoort.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeeld: veel kennisberoepen zoals advocaten, boekhouders en consultants rekenen hun klanten een prijs per uur aan.
Bij dit verdienmodel is de aankoop van het basisproduct best goedkoop, maar kosten de navullingen relatief veel. Het model werd in 1904 bedacht door King C. Gillette. Inderdaad, dié Gillette. Hij paste het model toe op de verkoop van scheermesjes en bijbehorende navulmesjes. Tegenwoordig hoor je soms de term ‘vendor lock-in’, wat zoveel wil zeggen als: de verkoper die de koper afhankelijk maakt van zijn productgamma.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeelden: Nespresso-cups voor je koffiemachine, hervulbare scheermesjes, printers en cartridges, vervangborsteltjes voor elektrische tandenborstels, …
Bij het instapmodel bied je een gratis demoversie van je product aan. Eens je klanten de basisversie hebben, probeer je hen te overhalen om de volledige, betalende versie te kiezen. Daarom krijgt dit model soms de naam Freemium, een samentrekking van ‘free’ en ‘premium’.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeeld: iedereen gebruikt wel een aantal smartphone-apps die ook een betalende versie hebben. Denk aan Runtastic, Spotify, Audible, Furbo, …
Bij het servicemodel koopt de klant bij jou een product en rekent daarna nog regelmatig op je diensten. Meestal gaat het naverkoopdiensten zoals reparaties, updates en onderhoud. Zoals bij het instapmodel zijn de marges op de naverkoopdienst groter dan op de basisaankoop.
+Voordelen:
-Nadeel:
Voorbeeld: je bouwt een website voor je klant. Daarna onderhoud je de website op regelmatige basis en ben je beschikbaar bij eventuele problemen of updates.
Bij koppelverkoop is de koop van het ene product afhankelijk van de verkoop van een ander. Een laptop schaf je bijvoorbeeld niet aan zonder ook de bijbehorende softwareprogramma’s te kopen van ontwikkelaars zoals Microsoft.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeeld: boekenpakketten, een smartphone bij een telefoonabonnement, …
Wanneer je online platform – je website of blog bijvoorbeeld – veel bezoekers trekt, kan je advertentieruimte verkopen aan andere bedrijven, media of adverteerders.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeeld: Facebook, Google, YouTube, modeblogs en andere socialemediakanalen maken vaak reclame voor platformen zoals Zalando, krantenwebsites, media-apps, …
Bij een commissiemodel breng je twee partijen samen die naar mekaar op zoek zijn. Zo kan je klanten of investeerders ronselen voor bedrijven, maar ook sollicitanten voor een werkgever of reizigers voor hoteluitbaters. Je verdient daarbij een percentage op de financiële transactie tussen de twee andere partijen.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeelden: dit model vind je klassiek in de immobiëlensector. Immokantoren brengen verkopers en verhuurders van een pand in contact met mogelijke kopers en huurders. Een ander voorbeeld is PayPal. Dit online platform vergemakkelijkt en beveiligt de financiële transacties tussen kopers en verkopers. PayPal int een marge op de transacties. Booking.com past het model toe in de reissector door hoteluitbaters te koppelen aan mogelijke hotelgasten.
Je kan ook kiezen om een product, ruimte of machine te verhuren. Huren is voor de klant vaak voordeliger dan een aankoop, zeker als hij of zij het verhuurde goed maar voor een beperkte tijd nodig heeft. Dit verdienmodel is nauw verwant met de abonnementsformule.
+ Voordelen:
- Nadelen:
Voorbeeld: vakantiewoningen en auto’s behoren tot de klassiekers, maar dit verdienmodel wordt ook steeds vaker in andere sectoren toegepast. Denk bijvoorbeeld aan Pastory, een uitleendienst voor gereedschap.