Het is nooit een slecht idee om even stil te staan bij de motivatie, de risico’s en de succesfactoren die aan bod komen bij het zelfstandig ondernemen. Weet je waar je aan begint? Ben je er echt klaar voor? Belangrijke vragen die hier beantwoord worden met als gouden regel: bezint eer ge begint!
De beslissing om een zelfstandige activiteit op te starten, neem je zeker niet van de ene op de andere dag. Gemiddeld moet je rekenen op één jaar voorbereidingstijd. Je hebt immers tijd nodig om je plannen verder vorm te geven. Een eerste belangrijke regel daarbij is: kies datgene waar je goed in bent en dat je graag doet. Het is immers niet vanzelfsprekend dat je zal slagen in je opzet. De keuze voor het zelfstandig ondernemerschap moet een bewuste keuze zijn. Daarom is de vraag: ‘Waarom wil ik zelfstandig worden?’ ook zo belangrijk.
Zelfstandig ondernemer worden, betekent initiatieven nemen met je eigen kapitaal en middelen en dus werken met risico voor eigen kapitaal. Het betekent hoe dan ook –niettegenstaande alle voorbereidingen en berekeningen– een stap in het onbekende zetten en verantwoordelijkheid nemen. Je kan eventueel wel een beroep doen op een aantal adviseurs (boekhouder, startersadviseur van de UNIZO Startersservice…), maar uiteindelijk zal je zelf de eindbeslissingen moeten nemen.
Stel daarom zeker een businessplan en financieel plan op. Het helpt je om concreet na te denken over hoe je je droom in een actieplan kan gieten. Vergeet jezelf ook niet als persoon, want jouw eigen zaak staat of valt door jouw inbreng. Als er iets met jou gebeurt, heeft dat zijn weerslag op je eigen zaak. Je kan je voorbereiden op deze momenten en door je in te dekken.
Veel jonge ondernemers zullen getuigen dat er tijdens de eerste jaren hard moet gewerkt worden en dat je van ’s morgens tot ’s avonds met je zaak bezig zal zijn. Onderzoek bij een representatief staal van Vlaamse zelfstandige ondernemers en zelfstandigen toonde aan dat de helft meer dan 60 uur per week presteert. En dan moet je er nog rekening mee houden dat hard werken niet gelijk is aan slagen.
Veel zelfstandigen werken hard en lang, veel intensiever dan zij bereid zouden zijn te doen als arbeider of bediende. Toch ervaren zij hun leven als rijk, boeiend, uitdagend en het geeft enorm veel voldoening. Zij klagen minder over stress of gebrek aan motivatie, ondanks een hoog werkritme en enorme inzet. Dit komt omdat zij hun zelfstandig ondernemerschap als een zeer zinvol project ervaren. Dit besef is des te sterker als de zelfstandige ondernemer werkgever wordt en de anderen laat delen in dit project.
Zelfstandige ondernemers klagen er vrijwel nooit over dat hun job zinloos of afstompend is. Integendeel! Zij getuigen graag en trots over datgene waarmee ze bezig zijn. Zelfstandig ondernemen is immers een project waaraan belangrijke waarden en keuzes ten grondslag liggen. Zin voor autonomie en bereidheid persoonlijk risico te dragen zijn niet de minste. Autonomie gaat steeds gepaard met het opnemen van verantwoordelijkheid. Ondernemen betekent ook: de eigen keuze voor een ondernemingsproject. Het gebruiken van de creatieve ruimte om jezelf te profileren, het karakter van de zaak te boetseren. Je dient alleen jezelf verantwoording af te leggen.
Zelfstandig ondernemerschap heeft niet alleen waarde voor jezelf, maar ook voor de bredere samenleving. Onze maatschappij heeft nood aan inzet en creativiteit, aan ondernemerschap. Aan vakmanschap dat persoonlijk aanspreekbaar is voor zijn engagementen en voor zijn kwaliteit.
Als zelfstandig werkgever geef je niet enkel een job aan je medewerkers, maar ook een doel, zelfvertrouwen en ervaring. Daarnaast bied je hen een kapitaal die ze terug in de economie kunnen investeren om hun dromen waar te maken. Last but not least, voor anderen dien je als zelfstandige vaak als inspiratie om zelf ook zelfstandige te worden!
De samenleving heeft de geest van het ondernemerschap nodig. Deze ‘spirit’ is de culturele onderlegger van een dynamische en ondernemende samenleving die vol vertrouwen haar eigen toekomst uitbouwt.