Ik wil starten

Het Business Model Canvas: test je businessplan

Geschreven door Inge Logghe | 14 november 2019

Een eigen zaak oprichten begint meestal met een idee. Maar hoe weet je of jouw idee levensvatbaar is? En hoe zie je snel of er nog gaten zitten in je plan? Een eerste stap is erover praten met experten, zoals een boekhouder of een startersbegeleider. Er is ook een tweede optie, waarbij je niet meteen iemand anders nodig hebt: het Business Model Canvas invullen.

Inhoud

Business Model Canvas uitgelegd

Keynote speaker Alex Osterwalder ontwikkelde een model waarbij je met amper negen bouwblokken zicht krijgt op de volledige structuur van jouw onderneming. Hij richtte ook Strategyzer mee op om bedrijven slimmer te doen ondernemen. Het grote voordeel van zijn model is dat iedereen dat kan toepassen, of je nu een groot bedrijf bent zoals Spotify of Netflix, of de slagerij om de hoek.

Om te beginnen krijg je hieronder eerst de basisuitleg van het model, daarna volgen de interessante uitgewerkte voorbeelden. Want concrete voorbeelden zeggen zoveel meer dan theorie, toch?

Bekijk dit filmpje van Flanders DC, of spring meteen naar de korte samenvatting.

Download je eigen – lege – exemplaar van het Business Model Canvas.

De bouwstenen van het Business Model Canvas

Het Business Model Canvas is opgedeeld in twee delen: een front-endgedeelte en een back-endgedeelte. Vergelijk het met een restaurant; daar heb je de zaal en de keuken. Het front-endgedeelte is wat de klant ziet en krijgt, het back-endgedeelte hoe het gerecht gemaakt wordt.

Centraal: jouw idee

In het midden van je canvas zit jouw ‘Value proposition’ of waardepropositie. Dit is het belangrijkste onderdeel van jouw idee. Hoe zorg jij ervoor dat je een toegevoegde waarde bent in het leven van je klant? Welk ongemak los jij voor hen op?

  • Als loodgieter haal je mensen uit een moeilijke situatie of voorzie je klanten van schitterend sanitair.
  • Met een schoenenwinkel zorg je er misschien voor dat ook mensen met grote voeten de modieuze schoenen krijgen die ze verdienen.
  • Als consultant zorg je ervoor dat kmo’s duurzaam kunnen groeien door op het juiste moment advies te geven.

Klanten op het rechterdeel van het canvas

Aan het ‘front end’ heb je rechts op het model:

Structuren & vereisten links

De vraag blijft: hoe ga je die meerwaarde voor jouw klanten realiseren? Dat zet je links in het model uiteen, door de volgende zaken op te lijsten:

  • Welke hulpmiddelen je nodig hebt.
  • De activiteiten die je gaat uitvoeren.
  • Wie de partners zijn die je daarvoor nodig hebt.
  • Welke kosten je maakt om dit alles te realiseren.

Voorbeelden van een uitgewerkt business model canvas

Aan de hand van dit canvas vertel je op een logische manier het verhaal van jouw zaak of idee. Maar het wordt pas echt duidelijk aan de hand van een paar voorbeelden:

  • Klassiek voorbeeld: Spotify
  • Dichter bij huis: de Bijenkorf
  • Klein, fijn & fictief: BuurtBril

Klassiek voorbeeld: Spotify

Meer uitleg over dit model lees je hier. Merk op dat Spotify twee belangrijke doelstellingen heeft: abonnees aantrekken en advertentie-inkomsten werven. Voor beide doelstellingen spelen de gratis gebruikers een belangrijke rol. Eerst als potentiële betalende gebruikers, maar ook als publiek om advertenties te beluisteren.

(bron: Stephen McCarthy)

Andere grote voorbeelden: AirBnb, Netflix en Amazon.

Dichter bij huis: de Bijenkorf

Om zich te onderscheiden van hun vele concurrenten, zet de Bijenkorf bewust in op design en exclusieve producten. Zo verkrijgen klanten die bij de Bijenkorf iets kopen niet alleen iets moois, maar meteen ook een stukje status. Dat vertaalt zich in de doelgroepen die de organisatie wil aanspreken, de persoonlijke dienstverlening en de relatie die ze willen aangaan met hun klanten. Klantvriendelijkheid staat dan ook voorop.

(bron)

Klein, fijn & fictief: BuurtBril

Ik hoor je al denken: “allemaal goed en wel voor grote bedrijven, maar kan je dit canvas ook toepassen op kleinere zaken?” Natuurlijk! Ontdek voor welke uitdagingen de (fictieve) brillenwinkel BuurtBril staat.

Schets van BuurtBril

De missie die de winkel nastreeft is duidelijk: ‘Goed zien is een must voor iedereen.’ Daarvoor bieden ze advies aan rond goede glazen en lenzen, liefst ook in een stijl die bij de klant past.

De klanten van BuurtBril zijn meestal 40-plussers en komen bijna uitsluitend uit de buurt. Persoonlijke contacten in de winkel zijn daarom cruciaal om met de klanten een band op te bouwen. Om hier in te slagen, levert het goed-opgeleide personeel van BuurtBril advies op maat. Enkel zo krijgt en behoudt de winkel een goede naam in de buurt.

De opbrengsten en kosten voor BuurtBril zijn redelijk rechttoe rechtaan.

Canvas van BuurtBril

Dit alles vertaalt zich in dit canvas:

Nu je de basis van jouw idee of zaak hebt, kan je aan de slag. Een wijziging in het ene vakje heeft automatisch invloed op de andere vakjes.

Bijvoorbeeld:

  • Zijn er manieren om ook een jonger publiek aan te trekken? Dat kan bijvoorbeeld door een ander aanbod te voorzien of door toe te laten om via de website een afspraak te maken voor een opmeting.
    • Dat wil zeggen dat je jouw aanbod moet aanpassen, dus ook je leveranciers en kosten.
    • Wil je online afspraken toelaten? Dan zal je jouw websitepartner moeten contacteren, maar zal je ook je personeel moet opleiden om hiermee aan de slag te gaan.
  • Is het interessant om brillen te leasen, zodat modebewuste klanten heel gemakkelijk van bril kunnen wisselen?
    • Een nieuwe inkomstenbron, die om dit waar te maken, aanpassingen vergt in alle andere vakjes.

Het Business Model Canvas: jouw theoretische speeltuin

Het Business Model Canvas laat jou gemakkelijk toe om snel scenario’s uit te denken. Ideaal om aan het begin van je reis als starter – of als ervaren zelfstandige – stil te staan bij alle mogelijke opties. En heel handig als tussenstap om jouw businessplan uit te schrijven.

→ Download een leeg exemplaar en ga aan de slag!


Ontdek tips over hoe je jouw canvas invult:

Bonus: werkte je jouw bedrijfsplan uit aan de hand van dit canvas, dan is de kans groot dat je voor iedere vraag van de bank een doordacht antwoord hebt. Zo krijg je die zakelijke lening makkelijk voor mekaar.