Welzijn op het werk

7 tips om pesten op het werk aan te pakken

Geschreven door Annelien Decan | 28 januari 2022

Pesten gebeurt niet alleen op school, maar ook op de werkvloer. Denk aan sociale uitsluiting, roddelen en zelfs het dwarsbomen van iemands taken of carrièrekansen. Wordt er niet ingegrepen, dan kunnen pesterijen leiden tot depressie, burn-out, verziekte sfeer, afwezigheden, daling in productiviteit, verloop, ... Ontdek 7 tips om pestgedrag te voorkomen en aan te pakken.

1. Streef een open bedrijfscultuur na

Vaak start een conflict met een meningsverschil waar te weinig over gecommuniceerd wordt. Streef daarom naar het bemoedigen van een open cultuur waarbij mensen in dialoog kunnen gaan met elkaar. Wees als leidinggevende ook zelf toegankelijk in conflictsituaties en maak het belang duidelijk van constructieve discussies om het conflict op te lossen: het doel is om samen naar een uitweg te zoeken, niet om met de vinger te wijzen of persoonlijke sneren te geven.


2. Wees alert voor signalen van pestgedrag

Medewerkers die zich niet goed meer in hun vel voelen, zullen ander gedrag vertonen dan voorheen. Zo kunnen ze bijvoorbeeld volgende signalen vertonen:

  • prikkelbaar;
  • minder gemotiveerd of betrokken;
  • angstig;
  • onzeker;
  • zich isoleren;
  • emotioneel reageren.

Doen deze signalen je aan iemand denken? Laat het er niet bij en ga in gesprek met deze persoon. Ondersteun ook je leidinggevende wanneer hij pestgedrag merkt. Bied een hulplijn aan of verwijs door naar de juiste partner, zoals de externe preventiedienst.


3. Stel een vertrouwenspersoon aan

Het is belangrijk dat medewerkers bij een neutrale partij terechtkunnen wanneer zich minder goed voelen. Daarvoor bestaan verschillende opties: een collega of leidinggevende aanspreken, de werkgever contacteren, samenzitten met de interne vertrouwenspersoon, of contact opnemen met de externe preventiedienst.


4. Neem signalen van pestgedrag altijd serieus

Niet iedereen ervaart dezelfde situatie als pestgedrag. Geeft een werknemer aan zich gepest te voelen, dan is het belangrijk om de melding altijd op te volgen. De situatie negeren of minimaliseren lost niets op, integendeel. Mensen voelen zich niet gehoord, zijn ontgoocheld en raken nog dieper in de put.


5. Zoek niet meteen een schuldige

Bij een 'pestdossier' is het verleidelijk om de schuld bij één persoon te leggen of je eigen oordeel te volgen. Toch is het cruciaal om zonder vooroordelen naar de verschillende partijen te luisteren. Vaak is het geen zwart-witverhaal.


6. Bespreek cyberpesten

Als werkgever heb je weinig invloed op sociale media en hoe je werknemers ze buiten de werkvloer gebruiken. Maar wat zich online afspeelt, heeft soms ook gevolgen die tot op de werkvloer reiken. Maak het thema dus bespreekbaar. Het helpt als je een algemeen signaal stelt tegen pesten, roddelen enzovoort via sociale media.


7. Geef het goede voorbeeld

Als leidinggevende geef je uiteraard altijd het goede voorbeeld. Als je als collega grensoverschrijdend gedrag ziet gebeuren, heul dan niet mee maar kom op voor een aangename werksfeer met respect voor iedereen.


Extra: wapen je medewerkers en leidinggevenden met inzichten en tips

Er blijkt vaak een grote drempel om te melden dat men zich gepest voelt. Daarom kunnen collega’s en leidinggevenden, die signalen van pestgedrag opmerken, een grote rol spelen. Maar ook zij weten vaak niet hoe te reageren. Voorzie daarom ook voor je medewerkers een houvast om correct te reageren als ze getuige zijn van pesterijen. Geef hen bijvoorbeeld onderstaande tips mee.


Voelt een collega zich gepest? Zo reageer je het best:

  1. Spreek de pester aan op zijn of haar gedrag. Zo merken pesters dat ze niet zomaar wegkomen met hun gedrag. De gevolgen voor de gepeste collega kunnen ingeperkt worden als het pesten snel wordt herkend, aangepakt en opgelost. Hoe langer het pestgedrag voortduurt, hoe moeilijker het is om een oplossing te vinden.

  2. Steun de gepeste collega. Steun bieden kan op allerlei manieren, maar het begint vaak met een luisterend oor. Neem de gepeste collega serieus en toon medeleven, maar probeer tegelijk een neutrale positie te behouden. Elk verhaal heeft immers twee kanten.

  3. Accepteer pesten nooit, bij wie dan ook. Pesten is nooit een oplossing. Accepteer in geen enkel geval pesterijen en probeer er altijd wat aan te doen. Wees geen omstaander. Door als team of bedrijf gezamenlijk een vuist tegen pesten te maken, krijgen pesters geen kans.

  4. Wees geen meeloper. Pesters worden vaak gesteund of zelfs gestimuleerd in hun gedrag door meelopers die bang zijn om zelf gepest te worden, of die bezwijken onder de groepsdruk om zelf mee te doen met de pesterijen. Verzet je hiertegen door een neutrale positie in te nemen.

  5. Maak het pestgedrag bespreekbaar. Kaart het pestgedrag van een collega eerst aan bij de leidinggevende van het team, afdeling of organisatie waar de pesterijen zijn voorgekomen. Als de leidinggevende de pester is, bespreek de situatie dan zo mogelijk binnen je team, met de hr-afdeling of met de vertrouwenspersoon.